Acheson Planları
1963 saldırılarından sonra devreye giren ABD ve İngiltere'nin 31 Ocak 1964'de sunduğu ve Makarios tarafından reddedilen ortak plana göre; adaya 10 bin kişilik NATO birliği gelecekti. Söz konusu NATO birliğinin içinde 1.200 kişilik ABD birliği bulunacak; diğerleri ise Türk, Yunan ve İngiliz askerlerinden oluşacaktı. NATO birliği bir İngiliz Komutanın emrinde faaliyet gösterecek ve NATO tarafından bir arabulucu tayin edecekti.
Bu planın Makarios tarafından reddinden sonra, ABD Dışişleri Bakanı George Ball tarafından sunulan ikinci barış planı da, Makarios tarafından reddedildi. Bu arada Makarios, 4 Nisan 1964'de ittifak anlaşmasını feshettiğini açıkladı.
Bu gelişmelerin ardından 15 Temmuz 1 964'de ABD, Acheson aracılığı ile bir plan sundu. Plana göre; Karpas'da ada yüzölçümünün %5'ini oluşturan bir bölge üs olarak Türkiye'ye verilecek; Türkiye de buna karşılık ENOSİS'i kabul edecekti. Kıbrıs 6 yerel yönetime ayrılacak, bunlardan 2'si Türk denetiminde bırakılacaktı. ENOSİS'e karşılık Meis adası Türkiye'ye verilecekti. Kıbrıslı Türklere azınlık hakları tanınacaktı.
Bu plan da, "ENOSİS'i şartsız olarak öngörmediği için" Makarios tarafından reddedildi.
Yunanistan'ın sunduğu karşı tekliflerde ise; El-Greco burnunda 32 km. karelik bir alan üs olarak 25-30 yıllık bir süre için Türkiye'ye veriliyor, Türklere azınlık hakları öneriliyordu.
Türkiye de Yunanistan'ın bu önerisini reddetti.
Bunun üzerine Ağustos ayı içinde Acheson, hazırladığı ikinci planı taraflara sundu. İkinci Acheson Planı'na göre; Komikebir'in 2 mil batısından geçen bir Kuzey-Güney çizgisinin doğusu, yaklaşık 200 mil kare, 50 yıl için Türkiye'ye kiralanacaktı. Ada Türklerine azınlık hakları verilecek ve Lefkoşe'de Türk işlerine bakan bir yüksek memur bulunacaktı. Ada Yunanistan'a bağlanacaktı. Türk hakları, ABD garantisi altında olacaktı.
Türkiye'nin prensipte reddettiği bu plan, Makarios tarafından da "kayıtsız ve şansız ENOSİS öngörmediği için" kabul edilmedi.