Çok eski bir web tarayıcısı kullanıyorsunuz. Bu veya diğer siteleri görüntülemekte sorunlar yaşayabilirsiniz..
Tarayıcınızı güncellemeli veya Chrome kullanmalısınız.
İngiliz Komiser: "Şimdi de 1 Ağustos Bayramını Mı Çıkardınız?"
GaziMağusa’da İngiliz Koloni döneminde devlet binaları aynı yerde toplanmıştı.Şimdiki surlar dışında Maraş’ın girişi,yani Türk ve Rumların yerleşim yerlerinin tam ortası devlet dairelerinin kümelendiği yerdi. Sarı taştan koloniyal binaların biri Komiserlik,diğeri Mahkemeler,Tapu Dairesi,Vergi Dairesi, Hastahane,Postahane,Polis binası idi.Tutukevi de aynı binada idi.
Namık Kemal Lisesi’nden o yıl mezun olan gençler olarak “1 Ağustos’u kutlama Komitesini” oluşturmuş ve gereken izin başvurusunu, İngiliz Komisere(Kaymakam), Komisyon üyelerinin tümü olarak vermeye karar vermiştik.Süveyş Savaşının ortasındaydık.Binalar askeri koruma altına alınmıştı.Merdivenleri tırmandık.Sekreter bizi bekletti.İngiliz Komiser azıcık gecikecekti.10 dakikalık beklemeden sonra huzura alındık.Başvurumuz Komiserin önünde idi.Baktı,baktı ve öfkeyle haykırdı:” Şimdi başımıza bir de 1 Ağustos Bayramını mı çıkarıyorsunuz?Nereden çıktı bu?” diye sordu.
17 Yaşında çiçeği burnunda etrafı karıştırmakla meşgûl çocuklar olarak görüldüğümüzün farkındaydık.Sınıf arkadaşlarının bazısı ve Esnaf ve Liman İşçilerinden dostlar destek veriyorlardı. Komisere durumu açıkladım: “ 1 Ağustos’da tarihi spor gösterileri ve yarışları yapacağız!”At yarışını,cirit oyununu, güreşi sayıp durdum.”Kıbrıs’ın fethinin 1 Ağustos’da tamamlandığı” sözcükleri ağzımdan hiç çıkmadı.Sonuçta Komiser de durumu öğrenecekti ama ben resmen olayı fetih tarihine bağlamak istemedim.
Komiser,olayın arkasını deşmek için uğraştı.”Nereden çıktı bu?Niçin şimdi?” gibilerden sorular ardına ardına geldi.Sonra da “Ben bu izni vereceğim ama o meydanda koşan,atlayan,tarihi oyun gösterisi yapan insanlar görmek isterim” dedi.Sevinçten ayağa fırladık.Teşekkür ettik.Bunun gerçekleşeceğine söz verdik.
İşte 1 Ağustos 1957 tarihinde başlattığımız “Fetih kutlamasının” macerası böyleydi.Tarihi bir günü Koloni döneminde bayrama çeviriyorduk.Merdivenleri koşarak indik.Yapılacak çok şey vardı.
İnanınız tüm GaziMağusa bu kutlamada seferber oldu.Osmanlı askerlerinin çeşitli kılıkları ve değişik bayrakları dikildi.Bayanlar gece gündüz çalıştılar.Demirciler,kılıç,kalkan hazırladılar. Limanda çalışan arabacılar,atları ve katırları o gün için hazırladılar.Derme çatma müzik aletleri ile boru takımı hazırlandı.Namık Kemal Lisesi öğrencileri,Mağusa Türk Gücü,Türk Polisler,Limandaki Gümrük Hamalları,Liman İşçileri,her türlü iş yerinde çalışan genç çıraklar,terzi bayanlar göz nuru,el emeğini ortaya koyarak Kıbrıs’ta ilk kez kutlanacak “1 Ağustos Fetih Bayramının” en iyi olması için didindiler…Genç atletler tam bir ay yarışlar için prova; ip çekişecek Hamallar, Polisler,MTG Üyeleri hazırlık yaptılar.
Koloni yönetimi tarihi spor gösterileri bekliyordu.Biz bildiğimizi okuyorduk.Gün geldi çattı.Mısır’dan Süveyş Kanalından çekilen İngiliz askerleri,bir gün önce limana ulaştı ve Cirit Meydanına (Şimdiki Canbulat Stadına) konuşlandı.Görünüm feci idi.Belli ki İngiliz İstihbaratının adamları Mağusa’da olacaklar hakkında net bilgi aktarmışlardı.Bu bize ihtardı.
Kalkıp Komisere gittik.Bizi öfke ile karşıladı. Ama yine de “Merak etmeyiniz İngiliz tanklarını yarın sabah Cirit Meydanından çekeceğiz” dedi.Hayret ettik.Oysa İngiliz Yönetici açıkgözdü.EOKA 1 Nisan 1955’de faaliyete geçmişti.Hergün çatışma vardı.Türklerle de çatışma istenmiyordu.
Çok erken kalkıp,Cirit Meydanına gittim.Arkadaşlar da geldiler.Gerçekten İngiliz askerleri,kariyer ve tanklar, meydandan çekilmişlerdi.Artık iş başa düşüyordu.Tören saatine kadar çizimler yapılacak,halkın oturacağı yerler sağlanacak, direkler dikilecekti…
Hepsi oldu.Cirit Meydanı, Hisarın üstü gelincik gibi bayraklarımızla süslendi.Halkımız ilk kez,Osmanlı Ordusunun taşıdığı renk renk bayraklarla tanışıyordu.
Saat 16.00’da bayram başladı.Boru ve trampet takımı ses veriyordu.Önde üç adet Türk Bayrağı,ardında Osmanlı Ordusunun her savaşta ardından gittiği renk renk Bayraklar.Ve de hemen onun ardından elde kılıç ve kalkan olan Yeniçeriler,Leventler,Sipahiler geliyordu.Dün limanda yük çeken atlar,katırlar, bugün Osmanlı atlı birliği olarak geçiyordu…Beyaz güvercin gibi giyinmiş gençler onları izliyordu…Hoparlörde Mehter Müziği vardı.İstiklâl Marşı plâğı gibi Mehter Marşı da gizlice adaya sokulmuştu…
O gün yaptığım konuşmayı hayatım boyunca unutmadım…Cirit Meydanı Fethin bu ilk kutlamasını coşkuyla karşılıyordu.İngiliz Koloni yönetiminin yasağı kırılmış,kurallar delinmişti…1 Ağustos Bayram olmuştu…
Bu bir emeğin ürünü idi.O güne katkı koyanların çoğu aramızda değil.Onları minnet ve şükranla anıyorum.Aramızda olanlara da gönülden selâmlıyorum.İsimleri saymak istemem;çünkü unuttuklarımızın hakkı yenmiş olur.O günlerde kimse politika veya kazanç için çalışmıyordu.Amaç bir ve bütündü.Bu topraklara tırnaklarımızı geçirmek ve vatan topraklarını korumak…
Geriye bakarak bunları anmak gerek…1 Ağustos 1571Kıbrıs’ın Fetih Bayramının üstüne 1 Ağustos TMT Kuruluşu ve yine 1 Ağustos Kıbrıs Türk Güvenlik Kuvvetlerinin kuruluşu eklendi.Bu uğurda hayatlarını verenleri ve yine emek ve alınteri akıtanları minnet ve şükranla anıyorum.Herkes de bunu unutmamalıdır.Bu topraklar için birçok bedel ödendiği bilinmelidir.