Temel bazı kriterleri kendinize uygulayarak kanser riskinizi tahmin edebilirsiniz. Unutmayınız, vücudumuzda hergün kanserleşme riski olan yaklaşık 250 bin anormal hücre ortaya çıkar. Ancak savunma sistemimiz bunları tanıyarak yok eder. Yani kanser bir anda ortaya çıkan bir hastalık değil, uzun dönem vücudun mücadelesine rağmen, kanserleşme riski olan hücrelerin önlenemeyen artışının sonucudur
Ana risk faktörleri
Alkol tüketimi
Alkol tüketiminin yemek borusu, ağız içi, gırtlak, yutak, meme ve karaciğer kanser riskini artırdığı kesinlikle ispatlanmıştır. Eğer alkol ile birlikte sigara alışkanlığınız da varsa risk çok daha fazla artmaktadır.
Diyet
Ne yediğimiz ve hangi tarz yediğimize bağlı olarak bazı kanserlerin riski artmaktadır. Örneğin, etlerin ızgara-mangal şeklinde yenmesi, pişirilme ve haşlama türü yenmesinden daha tehlikelidir. Tütsülenmiş (ısıl işlem görmüş) etler (sosis, salam, jambon vs.) içerdikleri nitrosaminelere (kimyasal koruyucular-düşünün et birkaç günde bozulurken, bir sosis haftalarca bozulmadan kalabilir, üzerinde mantar bile üremez, çünkü içinde nitrosamin denilen ve kansere neden olduğu ispatlanmış anti-mikrobik maddeler vardır) bağlı olarak kalın barsak kanseri riskini artırır
Doymuş yağ asitlerinden zengin yağlı yiyecekler (doymuş yağ asitinden zengin bir yağ kabaca, oda ısısında katı olan yağdır-margarin-hayvansal yağ gibi... tereyağı da bol miktarda doymuş yağ içermesine rağmen zararlı etkileri tartışmalıdır) kanser riskini artırmaktadır. Bu kural zeytin yağı için kesinlikle geçerli değildir; zeytinyağı kansere karşı koruyucu özelliklere sahiptir. Meyve-sebze ağırlıklı beslenme, tahıllar ve bitki kaynaklı yiyecekler kanser riskini düşürür.
Çevresel faktörler
Pekçok çevresel faktör kanser riskinizi artırabilir. Bazı örnekler şöyledir; yalıtım malzemesi olarak kullanılan asbest, akciğer kanseri riskini 90 kata kadar artırmaktadır. Aromatik bileşiklerin kullanıldığı sanayi kollarında çalışanlarda mesane kanseri görülme riski yüksektir. Vernik ve yapıştırıcılarda kullanılan benzen maddesinin kan kanseri riskini artırdığı bilinmektedir.
Ayrıca Karadeniz bölgesinde olduğu gibi, radyoaktif kirlenme, Yatağanda olduğu gibi termik santrallerin olduğu bölgelerdeki kimyasal kirlenme, egzoz dumanı ve diğer kaynaklı kurşun gibi çevresel faktörler de kanser riskini artırmaktadır.
Aile hikayesi
Birinci derece akrabalarında kanser görülen kişilerde kanser riski artmaktadır. Yani kanserin genlerle aktarılan bir altyapısı bulunmaktadır. Ayrıca aynı ortamı paylaşan kişiler, sigara dumanı, çevresel kirleticiler gibi kanserojen faktörlere benzer şekilde maruz kalmaktadırlar. Aile hikayesinde özellikle, kalın barsak, meme, yumurtalık ve prostat kanseri olanlar daha dikkatli olmalıdır.
Sedanter yaşam tarzı
Fiziksel aktivitesi düşük olan bireyler özellikle artmış kalın barsak kanser riski ile karşı karşıyadırlar. Düzenli egzersiz yapan bireylerin kalın barsak ve meme kanserine yakalanma risklerinin düştüğü bilinmektedir. Kalın barsak kanseri riskini azaltaması, egzersizin barsak hareketlerini artırması ve barsak içeriğindeki toksik maddeler ile barsak hücrelerinin temas süresini kısaltmasın bağlı olabilir