Karbon monoksit (CO) renksiz, kokusuz tatsız zehirli bir gazdır. Tespit edilebilen bir kokusu olmamasına rağmen CO genellikle diğer gazlar ile karıştırıldığında bir kokuya sahip olur.
Karbon monoksit doğal gazların tam yanmamasından ve karbon içeren yağ, propan, kömür, tahta gibi maddelerin yanması sonucunda ortaya çıkar.
Karbon monoksit herhangi bir materyal yandığında ortaya çıkar fakat en önemlisi yanmaya neden olacak yeterli oksijen olmadığında üretimi daha fazla artar. Evlerimizdeki en önemli karbon monoksit kaynakları petrol ürünleri ile çalışan cihazlar örneğin şömineler, gaz yada gaz yağı ile çalışan ısıtıcılar, su ısıtıcıları, gaz ile çalışan ocaklar ve sobalar bununların yanında kömür mangalları, odun sobaları ve motorlu araçlardır.
Karbon monoksit solunduğu zaman zehirlidir. Çünkü kanda oksijen ile yer değiştirip beyin, kalp ve diğer yaşamsal organları oksijenden mahrum bırakır. Büyük miktarlardaki CO dakikalar içerisinde herhangi bir belirti olmadan kişi tarafından alınabilir bunun sonucunda bilinç kaybı ve boğulma gözlenebilir.
Karbon monoksit zehirlenmesinin ilk belirtileri başağrısı, halsizlik, baş dönmesi, uyuşukluk yada bulantıdır. Uzun süre ve yüksek miktarlarda CO' e maruz kalmış bireylerde belirtiler daha da şiddetlenir ve kusma, kaslarda zayıflık ve bilinç kaybı ortaya çıkar. Semptomların şiddeti kişiden kişiye göre değişir. Çocuklar, yaşlılar, akciğer ve kalp rahatsızlığı olan hastalar, yüksek kesimlerde yaşayan bireyler, sigara içen yüksek CO düzeyine sahip olan kişiler daha fazla risk altındadır. Karbon monoksit zehirlenmesinin bulguları migren başağrısı, inme, psikiyatrik hastalıklar, besin ve alkol zehirlenmesi yada kalp rahatsızlıkları ile karıştırılabilir.
Karbon monoksitin zehirli miktarlarına kazan dairelerinde, ambarlarda, petrol rafinerilerinde, kağıt üretiminde, çelik üretiminde rastalanılabilir. Taksi şöförleri, polis memurları, itfaiyeciler, kaynakçılar, zehirli miktarda karbon monoksite maruz kalabilmektedirler.
Karbon monoksit zehirlenmesinden korunmak için sigara içenlerin sigara içmeyi bırakmaları gerekmektedir çünkü sigara içenler karbon monoksit zehirlenmesine daha hassastırlar, yaşam alanlarında etkili bir hava dolaşımı sağlanmalı, ev içerisinde gaz sobaları ve ısıtıcıları kullanılmamalı, ev içerisinde kömür yakılmamalı, garaj içerisinde çalışan arabaların içinde ve yakınında durulmamalı, ağır tarfikte ve özelliklede tünellerde araba camları kapalı halde tutulmalı, petrol ürünleriyle çalışan cihazların pil yada elektrik ile çalışan cihazlara ile değiştirilmeli, havalanması kötü olan yerlerde petrol ürünleri ile çalışan cihazların kullanımını yasaklanmalı, çalışanların karbon monoksit zehirlenmesi oluşturan kaynaklar ve durumlar hakkında eğitilmeli ve iş yerlerine karbon monoksit dedektörlerinin yerleştirilmesi gerekmektedir.
Karbon monoksit zehirlenmesinden şüphelenilen bir kişi hemen karbon monoksit kaynağından uzaklaştırılarak temiz havaya çıkarlır. Hemen 112 Hızır acil serivis aranmalıdır. Eğer hastanın solunum ve nabzı durmuş ise kalp-akciğer canlandırmasını ve temel yaşam desteği uygulanmalıdır. Çok ciddi zehirlenmelerde hiperbarik oksijen uygulaması denenebilir.