KEŞİF GÖZETLEME UYDU SİSTEMİ (GÖKTÜRK) PROJESİ
Uzay Teknolojilerindeki Gelişmeler ve TSK Uydu İhtiyacı
1970 yıllardan itibaren uzaya ilişkin gelişmeler, 1990’lı yıllarda artarak yeni eğilimlerin ortaya çıkmasına neden olmuş ve özelikle görüntü uyduları günlük yaşantımızın bir parçası haline gelmeye başlamıştır. Teknolojideki yenilikler sayesinde görüntü uydularının kullanım alanlarının yaygınlaşması ve elde edilen faydaların artması, bu sistemlerin askeri açıdan gerekliliğini tartışılmaz bir hale getirmiştir. Bu çerçevede Hava Kuvvetleri Komutanlığı, TSK’nın bu tarihsel gelişim içerisinde yerini alması amacıyla uydu sistemlerine sahip olmaya yönelik çalışmalara başlamıştır.
İlk aşamada sahip olunması öngörülen elektro-optik keşif gözetleme uydusunun teknik özelliklerinin belirlenmesi amacıyla TSK’nin uydu görüntüsü ihtiyaçları incelenmiş ve yapılan değerlendirmeler neticesinde, Hava Kuvvetleri Komutanlığı Keşif Gözetleme Uydu Sistemi Projesini başlatmıştır.
Projenin Tanımı
GÖKTÜRK olarak isimlendirilen Keşif Gözetleme Uydu Sistemi kapsamında; çözünürlüğü 1 m’den daha iyi olan yüksek çözünülürlüklü bir keşif gözetleme uydusu ve ilgili yer sistemlerine sahip olunması amaçlanmaktadır. Bu sistem ile kolay yorumlanabilir görsel hedef bilgileri elde edilecektir.
Göktürk projesi teknik özellikleri:
* Uydu üzerinde bulunacak elektro-optik kamera sistemi, 4-band renkli ve siyah-beyaz görüntü alabilecektir.
* Güneş ışığından azami derecede faydalanabilmek amacıyla uydunun dairesel güneş uyumlu alçak yörüngede (600-680 km irtifada) konuşlandırılacaktır.
* Nokta, stereo, şerit ve geniş alan modlarında görüntüleme kabiliyetlerine sahip olunacaktır.
* Ankara konuşlu yer istasyonu ile uyduyla iletişim kurabilecek, uydunun iletişim konisi dışında iken elde ettiği görüntüler daha sonra yer istasyonuna aktarılmak üzere depolanacaktır.
* Yörünge özellikleri doğrultusunda uydu ile tüm dünya üzerinden görüntü elde edilebilecektir. Bu yörüngede uydunun periyodu 98 dakikada olup, dünya etrafında bir günde 14 periyot tamamlayacaktır.
Yer İstasyonu
Proje kapsamında kurulacak yer istasyonunda;
* Uydu komuta-kontrolü,
* Uydu görevlendirme ve görüntü indirme,
* Görüntü isteklerinin planlanması, arşiv yönetimi ve görüntü dağıtımı fonksiyonlarının teşkil edilmesi öngörülmektedir.
Uydu Yer İstasyonunun gelecekte keşif-gözetleme uydu sistemi mimarisinde yer alacak uyduların işletimini de destekleyecek genişleme potansiyeline sahip olması öngörülmektedir.
Kullanım Konsepti
Keşif Gözetleme Uydu Sistemi TSK’nin ihtiyaçları doğrultusunda; barış, kriz ve savaş dönemlerinde kullanılacaktır. Bunun yanında Kamu kurumlarının olabilecek uydu görüntüsü taleplerinin karşılanması ile dost ve müttefik ülkelerin barışı koruma harekatı ve/veya terörle mücadele kapsamında olabilecek görüntü isteklerinin de karşılanması planlanmaktadır.
Faaliyet Takvimi
2005 tarihinde başlatılan projeye ilişkin tedarik faaliyetleri Savunma Sanayi Müsteşarlığı (SSM) tarafından takip edilmektedir. Uydunun 2011 yılı içerisinde fırlatılması ve yörünge testlerinin tamamlanması planlanmaktadır.
Keşif gözetleme uydu sisteminin envantere girmesi ile birlikte keşif mimarisine önemli bir sistem yeteneği kazandırılmış olacak ve gelecekte, uydu görüntülerinin keşif uçakları ve İnsansız Hava Araçları ile birlikte kullanılması ile etkin bir görüntü istihbarat üretim yeteneğine kavuşulacaktır.