Kıbrıs Türk Seramik Sanatı

AŞİNA

Dost Üyeler
Katılım
20 Şub 2008
Mesajlar
2,406
Tepkime puanı
0
Puanları
0
Kıbrıs Türk Seramik Sanatı

Neolitik Çağdan itibaren, Kıbrıs-Anadolu-Kuzey Suriye etkileşimi bilinmekte, Anadolu'dan gelen insanların beraberlerinde Kıbrıs'ta olmayan malzeme ve üretim kültürlerini de adaya getirdikleri yapılan araştırmalardan anlaşılmaktadır. Doğada bulunan bakır filizlerinin işlenmeden, alet olarak kullanıldığı çağ olarak bilinen ve MÖ 3500 - 2300 yılları arasına tarihlenen Kalkolitik Çağda, Doğu Anadolu'da yaşayıp Kirbet Kerak denilen seramiği üreten insanların da Kıbrıs'la ilişkilerde bulundukları kabul edilmektedir.


seramik1xw8.jpg


seramik2zj7.jpg

M.Ö 2300 - 1050 yıllarında (Tunç Çağı Dönemi) Anadolu ? Kıbrıs ilişkilerinde bir yoğunluk görülmektedir. Kıbrıs'ın maden kaynaklarının var olmasına karşılık bunları işleme ve kalayla bakırı karıştırmak suretiyle tunç elde etme fikrinin, Batı Anadolu'ya özgü bir işçilik olduğu araştırmacılar tarafından kabul edilmektedir.Bu çağda Anadolu'nun yanı sıra, Mısır, Sabit, Suriye, Yunanistan, Girit ve diğer Ege adaları da Kıbrıs buluntusu veren yerlerdir. Bu çağın ikinci yarısından sonra bazen Mısır hakimiyetinde, bazen de bağımsız olan adanın, 14.yy'da Hitit İmparatorluğunun hakimiyetine girdiği çeşitli kaynaklardan anlaşılmaktadır.

seramik3qp7.jpg


seramik4jw7.jpg

Bu döneme ait Kıbrıs'ta bulanan miken seramiklerinin Anadolu'da Kilikya bölgesindeki imalat atölyelerinde üretildiği tespit edilmiştir. Hitit hakimiyetinden sonra 1OSO-750 yılları arasında Geometrik Dönem başlar. Bu döneme ait de Kilikya'da Kıbrıs seramiği üreten seramik atölyeleri bulunmuştur. Özellikte Anadolu'daki Kilikya Bölgesindeki Boğaz, Silifke, Hüdüde, Tömük, Pompeipolis (Soli), Mersin, Tarsus, İncirlik, Mis ve Karataş'ta Kıbrıs Seramiklerinin bulunmuş olması, bu devirdeki Kıbrıs-Anadolu ilişkilerinin yoğunluğunu göstermektedir.

seramik5zk5.jpg


seramik5ff0.jpg


seramik6gu9.jpg


seramik6vb3.jpg

Anadolu'da bu bölge dışında kalan Pamfilya, Kapadokya, Malatya, Alişar, Trakya ve Batı Anadolu'daki Datça, Fokoya, Mirina'da da bol miktarda Kıbrıs seramiği ele geçmiştir. Şunlardan ayrı olarak aynı devirde Anadolu'da yaşayan Frik, Hitit Ve Urartu'ların Kıbrıs'la temas kurduklarına işaret sayılan maden kalıntıları da Kıbrıs'ta bulunmuştur.

seramik7xr6.jpg


seramik8gw4.jpg

Anadolu Kilikya bölgesine hakim olan Persler, Arkaik Dönem sonu ile Klasik Dönem boyunca Kıbrıs'a hakim olmuşlar ve Kıbrıs'ta bulundukları sure içerisinde varlıklarını hissettirir duruma gelmişlerdir. Kıbrıs'a ait madeni paraların Kilikya sahillerindeki
Issus, Mailis, Nagidus, Pompeipolis ve Tarsus'ta da bulunmuş olması ve Kıbrıs ile
Kilikya'daki madeni paraların Pers sisteminde darbedilmesi, bu iki yerdeki birliği göstermektedir M.Ö. 325 - 58 yılları arasına tarihlenen Hellenistik Devirde Kilikya'daki Tarsus şehriyle, Kıbrıs arasında temasların olduğu, Tarsus'ta bulunan seramiklerin incelenmesiyle ortaya çıkmıştır.

seramik9co4.jpg


seramik11fz3.jpg

Ada, Roma idaresine girdiği M.Ö 58 yılından M.S. 39S yılına kadar Anadolu'daki Kilikya eyaletine bağlanarak Kilikya'dan gönderilen valiler tarafından idare edilmiştir.
Salamis denizinde çıkarılan Efes şehrinin eski tanrıçası Efes Ertemis'e ait heykel de Kıbrıs ile Efes şehri arasındaki temasları perçinler niteliktedir.

seramik12mx9.jpg


seramik13bz8.jpg


Yakın Dönem Kıbrıs Türk Seramik Sanatı Evrimi

Kıbrıs'ta ilk çağlardan beri izlenmekte olan seramik sanatının yakın dönem gelişimine bakıldığında, 1962 yılında Birleşmiş Milletlerin Kıbrıs El Sanatlarını araştırma, geliştirme ve yenileme amacıyla, Türk Ve Rum halkının ortak kullanımı için yardımlar yaptığı ve bu çerçevede komiteler kurulduğa gözlenmektedir. Türk Komitesi Fikri Direkoğlu, Hikmet İbrahimler, Cahit Tilki, Şinasi Tekman ve Sema Zihni'den oluşmaktaydı.


seramik14fq6.jpg

Köyler dolaşılarak el sanatlarıyla uğraşanlar teşvik edilmekte, Lefkoşa'daki Saray Otel binasının altında bir dükkan açılmış olup, el sanatları halkın satışına sunulmaktaydı. 1964 yılında Maarif Müdürü Hüsnü Feridun Bey'in gayretleri ile El Sanatları Enstitüsü kuruldu ve şimdiki Lefkoşa Kooperatif Merkez Bankası binası yanındaki binada el sanatları yapım faaliyetine geçildi. Dört kişi de Seramik, Halı, Bebek ve Ağaç işlerinde eğitilmek üzere Türkiye'ye gönderildi.

seramik15ko1.jpg


seramik16ee1.jpg


Atölye, 1987'de tekrar eğitim Bakanlığı'na devredildi ve o tarihten beri Atatürk Kız Meslek Lisesinin Seramik Atölyesi olarak konuma devam ettirmektedir Eğitim Kurumlarından, Doğu Akdeniz Üniversitesi Seramik Atelyesinde de seramik çalışmaları yapılmaktadır. Seramik alanındaki özel çalışmaları yürütenlerden, I974'de kurulmuş ve ticari anlamda çalışmalarda bulunan Dizayn 74 sayılabilir. Burada üretimde bulunan seramik sanatçıları Tomrul Tomgüsehan ve Hasan Eminağa'dır.

seramik17pw8.jpg


seramik18dj4.jpg


seramik19qw0.jpg
 
Üst