Çok eski bir web tarayıcısı kullanıyorsunuz. Bu veya diğer siteleri görüntülemekte sorunlar yaşayabilirsiniz..
Tarayıcınızı güncellemeli veya Chrome kullanmalısınız.
Kemankeş olmak isteyene üstâdı, ok ve yayı teslîm ederken kulağına da "Kemankeş Sırrı" nı fısıldardı. Okçular dışında kimseye fısıldanmayan bu sır, Osmanlı'yla birlikte yaşadı. Osmanlı ifnâ olunca sır da ifşâ oldu. O sır Enfal Suresi'nin17. ayetiydi: "Attığın zaman onu sen atmadın. Allah attı."
Kemankeşler bâzen yayı öyle güçlü çekerlerdi ki, bel kemikleri kırılmasın diye sırtlarına zırh giyenler dahi vardı. Yayı kurma esnâsında çile, en güçlü parmak olan başparmakla çekilir, bu sırada parmak zarar görmesin diye "Zihkir" adı verilen demir yüzük takılırdı.
Osmanlıcada keman=yay, keş=çeken demektir. Kemankeş de yay çeken, yâni okçulara verilen ad. Ashâb-ı Kirâm arasında Aşere-i Mübeşşere'den olan Sa'd b. Ebî Vakkas, Peygamber Efendimiz'in dahi iltifâtını kazanacak kadar okçuluğundaki mahâreti sebebiyle kemankeşlerin pîri addedilmiştir. "Anam babam sana feda olsun" iltifâtını ömrü boyunca tek bir kişi için yapmıştır Peygamberimiz. O da Sa'd b. Ebî Vakkas'tır.
Okçuluğun târihini yazan Abdurrahman et-Taberî'ye göre oku ilk kullanan Hz Adem (a.s.) dir. Târih boyunca ok atmada en büyük mahâreti de Araplar göstermişlerdir. Türklerde ise okçuluk, kahramanlığın şânından sayılmıştır. Oklar mânâsına gelen Oğuz'un "Bozok" ve "Üçok" olmak üzere iki büyük kola ayrıldığı bilinir. Husûsiyle Türkler savaşta, hızla koşan at üzerinde iken düşmanından kaçıyormuş gibi yapıp, kovalayanın oku yetişemesin diye aradaki mesafeyi 250 m kadar açarlar, sonra da bir kaplan çevikliğiyle âniden dönüp ok atarlarmış. Batılıları çok etkileyen bu sahne sebebiyle de zodyaktaki yay burcu, yay geren at adam şeklinde gösterilir. Sultan Gazneli Mevdud'un savaşlarda hep altun ok kullandığı, yaraladığı kişinin tedâvi masrafları, öldürdüğü kişinin de cenâze masrafları için böyle yaptığını yazar târih kitapları. Ordunun öncü birlikleridir okçular. İlk önce onların attıkları okların uğultuları duyulur savaş meydanlarında. Büyük kalabalıklara karşı savaşı kazanan ok ve yaydır. Spartalılarla savaşan Pers İmparatoru'nun, Sparta komutanına ordusundaki okçuların gücünü ifâde eden şu cümlesi târihin karanlık koridorlarında yankılanmış durmuştur: "Yarın, ordumdaki okçuların üzerinize yağdıracağı oklar güneşinize gölge olacak"