Özbekistan’da 2008 Yılı "Gençlerin Yılı" ve Eğitime Verilen Önem
1 Eylül’da 17.Bağımsızlık yılını kutlayan Özbekistan’da; “Eğitime verilen Öneme, Bugünün ve Geleceğin Garantisi” gözü ile bakmaktadır.
Özbekistan’ın bağımsızlığa kavuşmasından itibaren ülkenin eğitim sisteminin daha da iyileştirilmesi ve dünya standartları derecesine yükseltilmesine yönelik büyük önem verilmektedir. Ülkenin ilk kabul edilen yasalardan biri de “Eğitim Hakkında” kanunu olması tesadüf değildir.
Bağımsız gelişme koşulunda ülke yönetimi tarafınca eğitim ve kadroların hazırlanma sisteminin yapısal reform yapma fikri ortaya atıldı. Özbekistan Devlet Başkanı’nın bu konuyla ilgili yaptığı konuşmalarında; eğitim alanında reform sürecin düzenlenmesi, bugünün ve gelecek yaşamın garantisi, ayrıca bağımsızlığın garantisi olduğunu belirtmiştir.
Yönetmenlik olarak da, ülkede kadroların hazırlanması ile ilgili ve yabancı uzmanlarca “Özbek Eğitim Modeli” diye adlandırılan ulusal programı önerilmiştir. Finansal sıkıntılara rağmen eğitim alanındaki mevcut sorunların kısa bir sürede çözülmesi planlanmıştı.
Yüksek öğrenim sisteminde kadroların hazırlanması ile ilgili ulusal programı kapsamında iki aşamalı eğitim: lisans ve lisansüstü eğitim geçişi ön görülmüştü.
İki aşamalı sistemin hayata geçirilmesi için lisans ve lisansüstü devlet eğitim standartları hazırlandı ve uygulamaya konuldu. Ayrıca önde gelen yurtdışı eğitim ve bilimsel merkezlerinde prof-öğretim özel kadroların hazırlanması yola konuldu.
Lisans eğitimi çerçevesinde 4 öğrenim yılı süresince çeşitli eğitim düzeyli kadrolara ihtiyacı olan iş piyasasına uzmanların %80 yetiştirilmesi hedeflenmiştir. Lisans eğitimin devamı olarak 2 senelik öğrenimi ön gören lisansüstü eğitimi, belli bir alanlarda profesyonel veya bilimsel eğitim konuları irdeleyen uzmanların hazırlanması amaçlanmaktadır.
Eğitim alanında önde gelen yabancı bilim adamı ve uzmanlarınca, kadro hazırlanması ile ilgili ulusal programı dikkatle değerlendirildi. Özellikle UNESCO yöneticileri tarafınca “Kadroların hazırlanması ve sürekli eğitim sistemi ile ilgili ulusal modelinin kusursuz özelliği ve ileriye dönük yönü, insana doğru yönelik olmasıdır” yorumlayarak, Özbekistan’ın gelişmiş nesillerin şekillenmesi yolunda dünya halkına gösterdiği hizmeti vurgulanmaktadır.
Kadroların hazırlanması ile ilgili ulusal programı son 10 senedir başarılı şekilde uygulanmaktadır. Bunun sayesinde ülkenin yüksek öğrenim kuruluşlarında eğitim devamlı şekilde geliştirilmektedir. Günümüzün bilgi çağındaki hızlı adapte olabilecek ve bağımsız bilimsel araştırma sürdürebilecek kişiliğine sahip uzmanların oluşmasına büyük önem verilmektedir.
Özbekistan’da gençlerin bilimsel bilgilerin yükseltilmesi amacıyla lisans ve lisansüstü öğrenim standartları, ayrıca bağımsız eğitim ve bilimsel araştırmaları yapabilen yöntemleri benimseyen dersliklerin yenilenmesi ile ilgili büyük çalışmalar yapılmaktadır. Bu konuda, lisansüstü öğrencilerin bilimsel-eğitim (tez ve mezuniyet çalışmaları) faaliyetlerini yöneten ülkenin Akademi Bilimi alimleri katkı sağlamaktadır. Bunun sayesinde ülkedeki yüksek öğrenim kuruluşlarında, derin ve sağlam bilgiler temelindeki toplum ve ekonomi gelişme koşulunda talepleri karşılayabilecek yeni bir eğitim kalitesine ulaşılmıştır.
Özbekistan Cumhurbaşkanı’nın “Mirza Ulugbek Adlı Ulusal Üniversitesinin 90. Yıldönümü Kutlamaları Hakkındaki kararnamesi, öğrenci öğretim üyeleri ilgisini çekti ve eğitim alanında büyük olay olarak nitelendirilmiştir. Orta Asya’da yüksek öğrenimin ilki olan söz konusu üniversite, ülkede köksel eğitim reform sürecinin lideri konumunu alarak, kadroların hazırlanması ile ilgili ulusal programın hayata geçirilmiştir. Söz konusu kararname, Özbek gençlerin entelektüel ve manevi potansiyeli yükseltilmesi, ayrıca profesyonel uzmanların hazırlanması ile ilgili önemli çalışmayı daha da yüksek düzeylere taşıyacaktır.
Bilindiği gibi, Özbekistan’da 2008 yılı “Gençlerin Yılı” olarak adlandırılmıştır. Ülke liderinin “Gençler – Bugün ve yarının Hal Edici Gücüdür.” sözleri manşet olmuştur.
Eğitim sisteminde reformların başarılı şekilde hayata geçirilmesi, özgür düşünen toplumu oluşturma gibi olumlu sürece doğru götürdü. Bilim, politika ve üretimde önünde net bir hayati hedeflerine sahip genç nüfus gelmektedir. Onlar genel bilgilere sahip olduğu gibi özel bilgilerine de sahiptir. Ulusal ve insani değerlerin önemini iyi anlayarak, ekonomi ve toplumun demokrasileştirme reform süreçlerine, ayrıca kendi vatanı için büyük ve istikrarlı gelecek kurulmasında kendi katkılarını sağlamaya hazırdır.
Alıntıdır.