Bol sebze, meyve, tahıl, balık yiyorsunuz ve sağlıklı beslenme kurallarına uygun beslendiğinizi düşünüyorsunuz...
Bol sebze, meyve, tahıl, balık yiyorsunuz ve sağlıklı beslenme kurallarına uygun beslendiğinizi düşünüyorsunuz. Evet, yararlı besin maddelerini aldığınız doğru, ama aynı zamanda önemli oranda ilaç kalıntısı da giriyor vücudunuza!
Yiyeceklerin yaklaşık 1/3'ü, meyvelerin ise yüzde 40'ı ilaç kalıntısı içeriyor. Genelde resmi açıklamalarda bunun "çok düşük seviyelerde' olduğu söyleniyor, ancak bilim adamları aynı görüşte değiller! Bilim adamları yapılan araştırmalarda meyve-sebzelerdeki kalıntıların ayrı ayrı incelendiği, ancak 'kokteyl etkisi' üzerinde durulmadığını vurguluyorlar.
Kalıntıların doğmamış çocuklar üzerindeki etkisini inceleyen Liverpoool Üniversitesi'nden toksikolojist Dr. Vyvyan Howard, 'Hamile kadınlar büyükannelerinin maruz kalmadığı kadar çok kalıntıya maruzlar. Bunların çoğu hormon bozukluğuna yol açabilecek düzeyde, çeşitli bilim adamlarının çalışmaları yan etkiler için çok küçük dozların bile yeterli olduğunu gösteriyor' diyor. Kokteyl etkisinin, daha sonraları meme kanserine yakalanma riskini artırıcı bir neden olan, genç kızlarda ergenliğe girme yaşının düşmesine yol açtığı düşünülüyor. 1960'lardan beri meme kanseri görülme sıklığı dramatik bir şekilde artmış durumda.
2001'de İngiliz hükümetinin yaptırdığı araştırmalarda bin 148 yiyecek çeşidinde ilaç kalıntısı saptandı. Buna karşın sadece 6 organik yiyecekte kalıntı bulundu.
Gelin sebze ve meyvelerin ne gibi ilaç kalıntıları içerdiğine bir göz atalım:
Marul
Yapraklı sebzelerde ilaç kalıntısı bulunma olasılığı çok daha yüksek. Marul da bundan nasibini alıyor: Yarısı ilaç kalıntısı içeriyor. Seralarda yetişitirilen kış marulları üzerindeki çok yeni bir araştırmada yüzde 18'inin maksimum sınırın üzerinde kalıntı içerdiği, yüzde 6'sının ise kullanılması yasaklanmış ilaç kalınıtılarını içerdiği saptandı. Bu illegal ilaçlardan biri de sinir sistemi üzerinde toksik etkisi bulunan böcek öldürücü dimethoate idi. Dimethoate Avrupa Birliği tarafından 'hormon bozucu olduğu şüphesi'yle yasaklanmış bir kimyasal.
Portakal
2002'deki hükümet araştırması sonuçlan narenciye grubu meyvelerin yüzde 100'ünün ilaç kalıntısı içerdiğini gösteriyor. Kullanılan ilaçlardan biri 2,4-D; salgı bezlerinin çalışmasını bozan bir kimyasal. Erkeklerde sperm sayısındaki azalmalar, meme ve testis kanseriyle ilişkili olduğu düşünülüyor.
Muz
Muz çocukların sevgilisi, sağlıklı atıştırma yiyeceği olarak önerilen yüksek bir potasyum kaynağı... 2002'de incelenen muzların yansından fazlasının ilaç kalıntısı içerdiği görüldü! Çok sık kullanılanlardan biri olan imazilil, Amerikan Çevre Koruma Birliği tarafından "insanlarda kanser yapıcı etkisi olabilir' diye tanımlanan hasat sonrası mantarlarını öldürücü bir ilaç. Tropikal sebze ve meyvelerin daha çok kalıntı içerdiği de belirlendi.
Elma
2001'de yapılan araştırmalarda elmaların yüzde 72'sinin kalıntı içerdiği görüldü. Daha sonraki testlerde bir iyileşme oldu; bu kez yüzde 27'si kalıntı içeriyordu. Bulunan ilaç kalıntılarından biri chlorpyrifos; dünyanın en çok kullanılan böcek öldürücülerinden biri. Böcekleri sinir sistemlerini harap ederek öldüren bir organofosfat. Amerikan hükümeti 2000'de çocukların sağlığını korumak için kullanımını yasakladı. İngiliz hükümeti ise henüz bir yasak getirmedi. İngiltere'deki üreticiler satıcıların daha güzel görünümlü elma isteklerini karşılayabilmek için daha çok ilaç kullanmak zorunda olduklarını belirtiyorlar.
Armut
2002'deki hükümet araştırmalarında armutların yüzde 63'ünde kalıntı bulunduğu saptandı. 1995'ten beri yapılan kontrollerde armutları daha biçimli hale getirmek için bir gelişme düzenleyici olan chlormequat kullanıldığı belirlendi. Amerikan Çevre Koruma Birliği'nce "insanlarda kansere neden olabilir' diye tanımlanan folpet de Portekiz armutlarında güvenlik sınırının üzerinde.