YEMEKLE İLGİLİ İNANIŞLAR VE SÖZLER
Türkler beslenmeye, dolayısıyla yemeğe çok önem verirler. Yemekle ilgili maniler, deyimler, atasözleri ve inanışları vardır. Tanrı nimeti ekmeğe sonsuz hürmet beslerler.
Can boğazdaan gelir.
Ne yer ne yedirir.
Biri yer biri bakar gıyamet ondan kopar
Yemeyenin yeyicisi vardır.
Ekmeği bütün isler, köpeği da tok.
Yemek buldun ye, iş buldun işle, dayak buldun gaç.
Yeycekler da canına okusunnar.
Yemekde utanma olmaz.
Utanan aç galır.
Yarımdan kesme, bütüne tokunma; Ye da utanma.
Tok olan gelsin, aç olan gaçsın (Şaka olarak söylenir, ters anlamdadır).
Yemek yerken gelenleri davet eden mani
Arpa egdim daşlığa
Güneş çığdı guşluğa
Buyurun eğmek yeylim
Dayanılmaz açlığa, der.
Yemeğe davet edilenler ya,
Afiyet olsun, ya,
Ziyade olsun, derler.
Kıbrıs Türk köylüsü, yemeği ne olursa olsun her yemekte ekmek yer. Ekmek onun için kutsaldır.
Ekmek yapmak için yoğrulan hamur cenabet birisi tarafından ellenirse ekmekler kabarmaz. Ekmekte (zehir hariç) pislik olmaz. Çünkü fırına giren ekmek pişene kadar yedi defa silkinir. Zararlı durumlardan kurtulur. Ekmeğin altı gereğince kızarmazsa buna "ekmekler yalınayak kaldı" der, ve böyle ekmek çıkaranı kınar.
Yanık ekmek yemek sevaptır. Bunu yiyenler eğer bekarsalar aylıkçı ile, eğer evli iseler oğul / kızları aylıkçı ile evlenir inancı vardır.
Ekmeğim bayat olanı makbuldür.
Ekmeğin küllü olanım yemek sevaptır.
Yiyenlere gürbüzlük verir, yiyenler hasta olmaz.
Ekmek yere atılmaz. Eğilinip konur.
Yerdeki ekmek basılmaz, üzerinden atlanmaz. Görüldüğü yerden alınır, önce dudağa. sonra alına götürülür ve basılamayacak kuytu bir duvar dibi veya oyuğa konur.
İnsan oturmadan yerse doymaz. Çömeli ekmek yemek günahtır. Çünkü şeytanlar bütün yediklerini çekerler.
Anne sofraya oturmadan, yemeğe başlanmaz.
Yemeğe besmele ile başlanır. Doyduktan sonra Allah'a şükredilir.
Baf köylerinde şöyle bir şükür sözü vardır.
Allahım şükür olsun, hamdolsun. Babamın kesesi da para dolsun, veya
Yarabbim, nimetlerine bin şükür.
Oğuz M. Yorgancıoğlu "Kıbrıs Türk Folkloru" (2000) Kitabı