YENİ YILINIZ KUTLU OLSUN
Geleneklerimizin icabı olmamakla birlikte; yeni bir gün, yeni bir hafta veya herhangi bir zaman dilimi, bazı işler için başlangıç olarak kabul edilir.
Yeni yılın ilk günü de öylesine sıradan bir başlangıç günüdür.
Çünkü "Dünya, her gün yeniden kurulur. Her gün yeni bir başlangıçtır."
Geçmişin muhasebesinin yapılması, geleceğin yeniden tanzimi her zaman, her saat mümkündür.
Millî şairimiz Mehmet Âkif Ersoy, "Tarih tekerrürden ibârettir diyorlar. Ders alınsaydı tarih tekerrür mü ederdi," diyor.
Muhasebeden kasıt, geçmişi hatırlayıp, geleceği tanzim etmektir.
Geçmişte ne oldu, neden oldu ? İyi mi oldu, kötü mü oldu ? Kötü olayların tekrarlanmaması için ne yapılmalı, iyi olayları daha iyiye daha güzele yönlendirmek için neler yapılabilir ?
Bu soruları sorup, daha iyi bir yıl için hazırlıklarımızı yapabilirsek, yeni yılı idrak etmenin yararlı bir olay olduğu şüphesizdir.
Hindi dolmalı, çam ağaçlı, Noel Baba'lı yılbaşı kutlamaları taklitçiliğin tortularıdır.
Bu tür kutlamalara karşı olanlar, yılbaşı kutlamalarını kültür değişmesi olarak değerlendiriyorlar. Kültür değişmelerinde, kültürler arasında en kolay etkilenen unsurlar, sembolik mahiyette ve dış görünümle ilgili olanlardır.
Sembollerin, kültürün aslı ile ilgili olmadığı iddia edilmektedir. Ancak, önemsiz olduğunu söyleyemeyiz.
Hatta çok önemlidir. İnsanlar, nasıl yaşarlarsa, öyle inanırlar. Sonra da inandıkları gibi yaşamaya başlarlar. Çekirdek kültür böylece zedelenir, zamanla yok olur.
Levanten usulü yılbaşı kutlamalarını mâsum bir olay olmaktan çıkaran, işte budur.
Dış görünüm ile ilgili sembolleri almak bir bakıma taklitçi olmayı benimsemektir.
Mâsum gibi görünen taklitler; günün birinde çoğalır - artar, bendini yıkan baraj suları gibi kültürün tamamını istilâ eder.
Yeni bir yıla girerken, memleketten güzel manzaralar yakalamakta zorlanıyoruz.
Bir çoklarımız kendisini, fırtınalı bir denizde, kaptansız yol alan bir gemide hissediyor. Kurtuluş ümidimiz halâ var. Zaten ümitsiz olmak, inançlı insana yakışmaz.
* * *
Nasreddin Hoca'ya, yeni yıl için ne düşünüyorsunuz diye sorulduğunda:
- Eski yıldan ne gördük ki, yeni yıldan bir şey bekleyelim ? Demiş.
Biz yine de, bu gün başlayan yeni zaman diliminin, bütün insanlar için hayırlara vesile olmasını dileyelim.
NOEL BABA
Batı kültürünün ürünü olan uydurma bir efsâne kahramanıdır.
Hıristiyanlarca; Noel gecesi çocuklara oyuncaklar, şekerleme ve benzeri hediyeler dağıttığına inanılır. Genellikle karla örtülü kırmızı başlıklı paltosu ve kocaman beyaz sakalı ile temsil edilir. Evin bacasından inerek getirdiği hediyeleri, ocağın önüne dizilmiş kunduralar içerisine yerleştirilmesi âdet olmuştur.
Mezarının Antalya'da olduğu rivâyet edilir.
Noel gecesi, Hıristiyan geleneklerine göre, Hazret-i İsa'nın doğum günü olarak kabul edilen 25 Aralık'ta kutlanır. Noel gecesi'nin, bizde 31 Aralık gününün akşamı kutlanan Yılbaşı Gecesi ile hiçbir ilgisi yoktur.
Ne sebepledir bilinmez, gecenin Hıristiyanlardaki sembolü olan Noel baba, 31 Aralık gecesi ile özdeşleştirilmiştir.
--
OĞUZ ÇETİNOĞLU