ABDULHAMİD CHİCAGO'DA NE YAPTI(Abdulhamit'i merak edenler için)
Kristof Kolombun Amerika'yı keşfinin 400 yıldönümü kutlamaları çerçevesinde Şikago'da düzenlenen Dünya Fuarına İngiliz işgali altındaki Mısır'da katılmış ve Mısırlılar tam bir Şark mahlukların hayvanat bahçesi gibi teşhir edilmişti.Özel olarak Mısırdan getirilen eşşeklerle modern Avrupalı Doğu heveslerine turlar attırılıyor, şarkın efsunkar güzelliklerini en azından tatmaları sağlanıyordu.
Oysa sömürgeiliğe direnerek modernleşmek gibi zorlu ve soylu bir yol tutturmuş olan Osmanlı Devleti müşterilerine tatsız bir süpriz hazırlamıştı.Görmek istediği türden seyirlik ve mahmur bir Şark sergisi gezmek için koşup gelen Avrupalı ve Amerikalı bay ve bayanlar, Osmanlı standında tam bir hayal kırıklığı yaşadılar.
19 şubat 1891 de Şikagodan davet geldiğinde hesap kitap yapılmış ve bayağı yüksek bir fiyat meblağ çıkınca, sergiye devletin katılması pahalıya patlaycağı gerekçesiyle ihale özel bir kuruluşa,Suhami Sadullah ve Kumpanyasi'na verildi.Şirket çeşitli projeler sundu yöneticilere.Kurulacak TÜRK Köyüne Sultan Ahmet Çeşmesi şeklinde bir Osmanlı Çarşısı yapılacak, Sultanahmet'teki dikilitaşın bir kopyası ve en önemlisi de Süleymaniye Camii'nin küçük ölçekli bir benzeri dikilecekti.Ancak şirket hemen uyarıldı.Devlet kıyıda köşede bir sığıntı gibiyer almak istemiyor,onuruna gölge düşürmüyecek merkezi bir alan istiyordu.İstek karşılanmış olmalıki Alman ve Hollanda Köyleriyle aynı sokaktayız.Ayrıca Türkçe , Arapça ve İngilizce yayınlanacak bir gazete çıkartılıyor, bir tiyatro kuruluyor, Osmanlı memleketini tanıtan geniş bir fotoğraf sergisi açılıyor, soylu Arap atlarının sergileneceği Sultanahmet'teki gibi Atmeydanı tasarlanıordu.
Gelgelelim, çift kubbeli ahşap bir binadan oluşan sergi mekanı iyi hoştu da,sergilenen eşya bir tuhaftı sanki.Feshane imalatı kırmızı bir kumaşın üzerine bayrağımızın ay ve yıldızı işlenmiş ve duvarların bir kısmı bunlarla kaplanmıştı.Vitrin camlarına bileay yıldız işlenmişti.BİZ BURADAYIZ mesajı verilmek için elden gelen yapılmıştı;biz buradayız ve dimdik ayaktayız!
...
Bakıyordunuz ki,telgraf ve çeşiti elektrik makineleri yün, pamuk, ipek, pirinç ve haşhaş örneklerinin baş ucunda bir diken gibi parlatıyor dişlerini . Bir Osmanlı modernliğinin sembolü olarak itinayla yerleştirilmişti.Böylece Şikago'da tam 3 bin farklı ürün sergilenmiş, belki bu tanıtıma oluk oluk para akıtan Amerika, İngiltere ve Fransaile yarışılmamıştı ama , İspanya gibi birçok Avrupa ülkesinefark atılmıştı
Sonuçta mesaj verilmişti.Biz Hasta Adam değiliz; modern dünyay uyum sağlayan bir bünyeyiz.Ama kendi kimliğimiz ve farklılığımızla