Çok eski bir web tarayıcısı kullanıyorsunuz. Bu veya diğer siteleri görüntülemekte sorunlar yaşayabilirsiniz..
Tarayıcınızı güncellemeli veya Chrome kullanmalısınız.
Dalay Lama’ları yok
Pekin Yönetimi, ağustos ayındaki Olimpiyat Oyunları öncesinde Tibet ile birlikte Doğu Türkistan’da yaşayan Müslüman Uygurlara da "terörle mücadele" adı altında baskı uyguluyor. Tibetli rahiplerin ayaklanması, insan hakları savunucularının boykotları dünyada manşetlere çıkarken, Uygurlar medyada yer bulamıyor. "Çünkü Dalay Lama gibi egzotik bir liderimiz yok" diyorlar.
UYGURLARA göre, Himalayalı komşuları Tibet’te keşişlerin önderliğinde başlayan ve iki hafta süren bağımsızlık ayaklanmasını en az 100 kişiyi öldürüp yüzlercesini hapsederek bastıran Çin hükümeti, Doğu Türkistan’a daha da ağır bir baskı uyguluyor.
Çin’e bağlı bölgesel hükümet, geçen ay başında, iç hatlar seferi yapan bir uçağın havaya uçurulmasının son anda önlendiğini bildirdi. Tutuklanan biri kadın iki Uygur’un, "Olimpiyatları sabote etmek isteyen teröristler" olduğu açıklandı. Doğu Türkistan’da protesto gösterileri başladığına dair haberler sızarken, bölgede büyük bir operasyona girişildi.
Ancak durum oldukça şüpheli. Çünkü birçok bağımsız yorumcu, ağustos ayındaki Pekin Olimpiyatları öncesinde güvenliği "bir numaralı öncelik" olarak açıklayan Çin’in, dünyanın tepkisini çekmeden Doğu Türkistan’da da baskıyı iyice artırmak istediğini iddia ediyor.
RESTORANLARA YASAK
İstanbul merkezli Doğu Türkistan Vakfı Genel Sekreteri Hamit Göktürk, bu iddiayı doğruladı. Göktürk’e göre, Uygurlara yönelik sindirme politikası, sadece Doğu Türkistan ile sınırlı değil. Pekin ve Şanghay gibi büyük kentlerde "Olimpiyat temizliği" yapıldığını haber veren Göktürk, "Uygur restoranları zorla kapatılıyor, Uygurlar Doğu Türkistan’a kovuluyor. Çinliler, Olimpiyata gelecek yabancıların Uygur kültürüyle tanışmasını istemiyor" diyor.
Tibetlilerin aksine Dalay Lama gibi Batı’nın ilgisini çeken bir liderleri olmadığı için "komplo ustası Çinlilerin istedikleri gibi at koşturduğunu" savunan Göktürk’e göre, Pekin Yönetimi, Olimpiyat evsahipliğini "dünyayı aldatmak amacıyla" aldı. Göktürk, "Çin, Uygur, Tibet ve Moğol halklarına karşı yürütülen "devlet terörünü" bu yolla haklı gösteriyor" diye konuştu.
ABD İLE TEK İŞBİRLİĞİ
11 Eylül saldırıları sonrasında ABD’nin "terörle küresel mücadele" doktrinine tam destek veren Çin hükümeti, Uygurlar üzerindeki baskısını bu yolla haklı çıkarmaya çalışmıştı. Amerikan güçleri, çeşitli ülkelerde tutukladığı Uygurları Guantanamo Üssü’nde hapsederken, Çin istihbaratıyla da tüm bilgileri paylaştı. Uluslararası İnsan Hakları Örgütü’nün ayrıntılı raporuna göre, Çin, Uygur din adamlarını tutukluyor, işkence ve hatta idam ediyor. Memurların ve 18 yaşından küçüklerin camiye girmesi yasak. Bölgenin başkenti Urumçi’de ve Kaşgar şehrinde, Türk-Uygur kültürünün parçası olan pazarlar yıkılıyor, kültürel soykırım uygulanıyor. Bölgeye Çinli yerleşimciler getiriliyor.
İstanbul’da meşale savaşı
OLİMPİYAT meşalesinin önceki gün İstanbul’dan geçişine, Uygurlar ve Çinliler arasındaki kriz damgasını vurdu. Sultanahmet Meydanı’nda toplanan 200 kadar Uygur, milli buz patenci Tuğba Karademir’in meşaleyi taşıdığı dakikalarda Doğu Türkistan’daki Çin işgalini kınadı. Çok sayıda polis memuru, "Türkiye, kardeşlerinin yanında dur" diye slogan atan Uygurları, parkurdan uzak tutmaya çalışsa da, Karademir’e doğru hareketlenen bir kişi etkisiz hale getirildi. Çinli güvenlik mensupları da devreye girdi. Türk polisi, en az 6 Uygur’u gözaltına aldı.
Nobel adayı Kadir’e Türkiye’den vize yok
DOĞU Türkistanlı işkadını Rabia Kadir, Çin parlamentosuna seçildikten sonra siyasi görüşleri yüzünden 8 yıl hapiste tutuldu. ABD’nin baskısıyla serbest bırakılan Dünya Uygur Kurultayı Başkanı Kadir, Nobel Barış Ödülü’ne aday gösterildi. Türkiye’nin son yıllarda Çin’i küstürmemek adına Kadir ve diğer Uygur liderlerine, sığınma hakkı bir yana, vize bile vermediği öğrenildi.
