Çok eski bir web tarayıcısı kullanıyorsunuz. Bu veya diğer siteleri görüntülemekte sorunlar yaşayabilirsiniz..
Tarayıcınızı güncellemeli veya Chrome kullanmalısınız.
Kooperatifler Öldü De Mirasını Mı Paylaşıyorsunuz ?
Bu ard arda Kooperatiflerimiz hakkında yazdığım üçüncü yazım.Daha önce de çeşitli nedenlerle “Kooperatifler konusunu” gündeme getirdim ve de sonuç bekledim.Ne var ki Kooperatifçiliğin ikiz kardeşi olması gereken “Sendikalar” bile bu çok hayati örgütlere gereken önemi vermediler.Allahın günü devlet kurumlarında grev yaparak bir yere varacaklarını sandılar.Varamadıkları da bugün görülüyor.
Batıda,özellikle İsveç gibi Skandinav ülkelerinde “Sosyal Demokrat” kesim Sendikacılık ve Kooperatifçiliği bir ve bütün algılar ve bu ikisinden asla ödün vermez.Bir de “Sosyal Demokrat Partiler” adaylarının seçimini bu iki sektöre bırakır.Oradan seçilen aday gösterilir ama seçimi kazandığı gün Sendikacı veya Kooperatifçi,sadece Partinin aktif elemanı olur.Dönüp Sendika veya Kooperatif üyeliğine soyunmaz, orada yetkili göreve gelmeyi asla düşünemez.
İşte size “Sosyal Demokrasi”.Bizde Parti yoluyla milletvekili seçilen Sendikacı,hem milletvekilliğini hem de Sendikadaki etkin yönetici konumunu terk etmeyerek dünyayı tersine çevirmeye kalkar…
& & &
Krizden nasıl çıkacağımızın konuşulduğu bugünlerde ben, yol ve yöntem işaret etme gereğini duyuyorum.Esnaf,Kooperatifleri arkasına alacak;Tarım kesimi üretim Kooperatiflerine dayanacak,emekçi ihtiyacına göre oluşturacağı Kooperatifinden destek alacak,tüketici kendi tüketici Kooperatiflerinin şemsiyesine sığınacak.Meslek Kooperatifleri kendi Koop.bankalarına sahip çıkacaklar. Tümü ise üst örgüt olan Kıbrıs Türk Kooperatif Merkez Bankası Ltd’in Genel Kurulunu toplatarak “Yönetimini ele geçirecektir.”Al sana görev.Al sana hedef”.Grevle,tehditle,lafazanlıkla bir yere varılamaz…
& & &
Savaştan önce 450’ye yakın çeşitli alanlarda faaliyet gösteren Kooperatiflerimiz vardı.Bunlar köyden,tabandan başlayarak “Köy Kredi Kooperatifleri”,”Köy Kooperatif Bakkaliyeleri”, ”Sulama Kooperatifleri”,”Taze sebze ve meyve satış kooperatifleri”,”Topraklandırma Kooperatifleri”,”Sütcülük Kooperatifi”,”Konut edindirme Kooperatifleri”,”Üzüm Kooperatifleri”,”Çilek Kooperatifi”,”Patates ve Portakal İhracat Kooperatifi”,”Harup Kooperatifi”,”Halıcılık Kooperatifi”,”El sanatları Kooperatifi”,değişik meslek kuruluşlarının “Tasarruf Kooperatif Bankaları”,Her kaza merkezinde “Kooperatif Tasarruf Bankaları” idi.Bunların tümü Kıbrıs Türk Kooperatif Merkez Bankasının üyesidirler.
1969-1976 yıllarında birçok Kooperatif birleşerek güçlendirildi.Kooperatiflere ve halka hızmet edebilmek için de Kıbrıs Türk Kooperatif Merkez Bankası’nda genç dinamik arkadaşlarla şu hızmetleri sunduk:
1.Tüm adaya hızmet verecek “Ticaret ve Levazım Şübesi” güçlendirildi,tarım araç ve gereçi de yurt dışından temin edip satacak konuma sokuldu.
2.Üreticiye hızmet verecek Sigorta ve Turizm Şûbesi tesis edildi.İhracat için uçak teminini bu Şûbe yaptı.
3.Etkin girişim ve üretim için ambargoya rağmen “Süt Fabrikası” geçici olarak devranıldı ve Danimarka’dan ithal edilen araç ve gereçle “Süt Fabrikası” geliştirildi.İkinci fabrika Uluslararası kredi sağlanarak Karpaza inşa edildi.İhracat geliştirildi.
4.Ambargoya rağmen Çekoslavakya’dan araç gereç ithal edilerek Binboğa Yem Fabrikası inşa edildi ve hayvan üreticisine kaliteli yem sunuldu.
5.Limasol yakınlarında Yalova’da İnşa edilen Harup Fabrikası Rumlarda kalınca KKTC’deki Harup Fabrikaları işletildi.
6.ZEYKO tesisleri yağ sanayi alanında üretime sokuldu.
Kooperatiflerimizin Milli Mücadele yıllarında verdiği hızmetler uzar gider.Elbette bunları yıkmak isteyenlerin de mücadelelerinin öyküsü vardır.Ama Kooperatif Üyeleri örgütten tam destek görünce örgütlerine sahip çıktılar. Ta ki “Kıbrıs Türk Kooperatif Merkez Bankası” seçimli, değil politik atamalara teslim edilinceye kadar.
Yine “Kooperatif Bakanlığı” iptal edilerek güya daha etkin hızmet verecek diye tüm örgüt “Başbakanlığa” bağlananıncaya kadar…Oysa bu politikayı en süratli şekilde Kooperatiflere sokmanın ve de yandaşlara bol bol kredi dağıtma yöntemi idi.
Zaten bunun için Kıbrıs Türk Kooperatif Bankası Ltd’i “Bankalar yasası” kapsamına da soktular ki dost ve yandaş ticaret adamlarına kredi sağlamış olsunlar…
& & &
Kooperatiflerle ilgili yazımın sonuna geldim.Ben bir tartışma ortamı yaratmak istedim. Çünkü Sendikacı ve Kooperatifçi, politikacı kapısının önünde, yalvar yakar olacağına kendi bankasının efendisi olmasını istiyorum.Geçmişte olduğu gibi…
KİMSE ama KİMSE,hatta Kooperatif üyeleri, Kooperatifleri,ve de alt işletmeleri, ne çalışanlara,ne öteki sanayicilere satamaz, devredemez. İsteyen kendisi işletme kursun.Gerisi avantaya konmaktır.Öteki, üyelerin yargıya başvurma ve bu rezilliği durdurma hakkı vardır.
Önce alt Kooperatiflerin teker teker genel kurulları yapılmalı,üst örgüte gidecek delege ve sayısı belirlenmeli ve daha sonra Kıbrıs Türtk Kooperatif Merkez Bankası Ltd’in Genel Kurulu yapılmalıdır. İşte kararları verecek ve tüm üyelere karşı sorumlu olacak olan bu yeni ve seçilmiş İdare Meclisidir.
Kooperatif sahipleri,üyeleri ayağa kalkınız…Malınıza sahip çıkınız.Bunlar hepimizin göz nuru alınterinin eseridir.Ona buna; kuşa kurda yedirtmeyelim.