Vitaminlerin Fizyolojik Etkileri ve Rol Oynadıkları Süreç

A Vitamini Enfeksiyonlara karşı direnç
B1 Vitamini Sinirsel dürtülerin iletilmesi; yağ metobolizması
B2 Vitamini Hücre düzeytinde solunum uyarıcı; görme işlevi
B6 Vitamini Doku metobolijmasının düzenlenmesi
B12 Vitamini Alyuvar yapımı; sinir sistemi hücrelerinin işlevi
C Vitamini Hücre metobolizmasını uyarıcı; enfeksiyonlara karşı direnç; alerji önleyici etki
D Vitamini Kemik için gerekli kalsiyum ve fosformetobolizması
E Vitamini Erkek ve kadın üreme hücrelerinin gelişimi; gebelik süreci
K Vitamini Protrombin bireşimlenmesi; kan pıhtılaşması
PP Vitamini Şeker yakımında kullanılan enzimlerin bireşimlenmesi; Pellagra hastalığını önleyici etki

İnsanların sağlıklı yaşamaları büyümeleri ve çoğalmaları için gerekli sentezleri organizmada yapılmayan, dışarıdan eser miktarda alınması gereken organik bileşiklere vitamin adı verilir.

İnsanda vitamin eksiklikleri yetersiz alış, barsak absorbsiyonunundaki bozukluk yada alışa oranla ihtiyacın artması sonucu meydana gelmektedir.


VİTAMİNLER VE MİNERALLER

VİTAMİNLER :

Yaşamımızı sağlıklı bir şekilde sürdürmek için dengeli bir beslenmeye ihtiyacımız vardır. Dengeli bir beslenme esansiyel ve sağlıklı bir yaşam için zaruri olan vitaminlerin kaynağı olan yiyecekleri ihtiva eder. Son zamanlarda insanlar değişik sebeplerden dolayı dengeli bir şekilde beslenememektedir. Ek olarak fast food gıdalarla beslenme ve bunların hazırlanma metotlarından kaynaklanan nedenlerle biz yediğimiz gıdalardan aldığımız vitaminleri azaltmış bulunuyoruz.



VİTAMİN A :
Yağda çözünen bir vitamindir,fazlası genellikle karaciğerde depolanır. Sağlıklı cilt,saç ve kemik ile iyi bir görüş için gereklidir. Diş ve dişetinin sağlıklı bir yapıda kalmasına yardım eder. Vitamin B, D, E,kalsiyum, fosfor, ve çinko ile birlikte çalışır. Vitamin C ile oksidasyondan korunmalıdır. Sağlıklı kalmamız için gerekli esansiyel vitaminlerden biridir.
Vücuttaki Fonksiyonları
• Sağlıklı deri ve saçlar için gereklidir.
• Diş, dişeti, ve kemik gelişiminde önemli rol oynar
• Normal iyi görme de ve gece görme de etkilidir.
• Bağışıklık sistemini kuvvetlendirir.
• Akciğer, mide, üriner sistem ve diğer organların koruyucu epitelinin düzeninde rol oynar.
Eksiklik Belirtileri
• Gece körlüğü
• Xerophthalmia ( korneanın anormal kuruması ve kalınlaşması = göz kuruluğu)
• Bağışıklık sisteminin zayıflaması, enfeksiyonlara elverişli hale gelme
• Akne (sivilce) oluşumunda artış
• Yorgunluk
• Diş, diseti ve kemiklerde deformiteler
Aşırılık ve Zehirlenme Belirtileri
• Karaciğer bozuklukları
• Mide bulantısı ve kusma
• Saç dökülmesi (saçlar çabuk kopar)
• Başağrısı
• Eklem ağrıları
• Dudak çatlamaları
• Saç kuruluğu
• İştah kaybı
100 gr gıdalardaki A VİTAMİNİ miktarı (Günlük 100 Mikrogram)
Balık Yağı 1 milyon Ispanak 3400 Kayısı 900 Tüm Yumurta 400
Yumurta sarısı 1000 Buğday Çimi 300 Havuç 400 Kiraz 350
Çiğ Tereyağı 1000 Beyaz Peynir 300 Taze bezelye 250 İnek Sütü 50
Karaciğer 700 Mandalin 200 Marul 330 Balıklar 100
Tere 1350 Muz 130 Domates 330

VİTAMİN B-1 (TİAMİN) :
Suda çözünen bir vitamindir. Tiamin olarak bilinir ve karbonhidratların enerjiye dönüşmesine yardım eder. Sinir sistemine yararlı etkileri olduğundan moral vitamini olarak bilinir. Vitamin B-1 sindirime yardımcı olur ve büyümeyi destekler. Sebzelerin pişirilmesi,alkol,kafein ve antiasid gibi etkenlerle Vitamin B-1 azalabilir.
B1 Vitamini Eksikliğinde Görülen Belirtiler:
• İştah azalması
• Sindirim bozukluğu
• Kabızlık
• Yorgunluk
• Başağrısı
• Sinir ve dolaşım sistemi hastalıkları
• Kas krampları
• Ödem
• B1 vitaminin uzun süre eksikliklerinde Beriberi adı verilen ve merkezi sinir sistemini yıkıcı ve bazen ölümcül olabilecek bir hastalık oluşabilir. Beriberi'ye beslenme düzeyleri yeterli olan ülkelerde pek rastlanmaz. Ancak alkol B1 i yıkıma uğrettığından uzun süreli alkolizm vakalarında bu hastalığa ratlanabilmektedir. B1 düzeylerini ağızdan alınan antibiotikler, sulfa grubu ilaçlar, antiasitler ve doğum kontrol hapları da etkileyebilir. Ayrıca karbonhidratı yüksek diyetle beslenen kişiler de B1 ihtiyacı artabilmektedir.
B1 vitamini açısından zengin besinler: Kuru fasulye, yumurta, bira mayası, bütün hububatlar, kahverengi pirinç ve deniz ürünleridir. Süt ve süt ürünleri, sebze ve meyveler B1 açısından çok zengin kaynaklar olmasalar da yüksek miktarlarda tüketildiklerinde yeterli B1 vitamini girişini sağlayabilirler.
Besinler haricinde alınan ek vitamin preperatlarında B1 genellikle B2, B3, B6, pantetonik asid ve folik asit ile birlikte bulunur.
Günlük B1 Vitamini Gereksinimi: 1,5 mg dır

VİTAMİN B-2 (RİBOFLAVİN) :
Suda kolayca çözünüp absorbe olabilen bu vitamin sağlıklı cilt,doku yenilenmesi,yağ protein ve karbonhidratlardaki enerjinin kullanılabilir hale dönüşmesi için gereklidir. Vitamin B-2 aynı zamanda oksijen kullanımı,sağlıklı antikorların ve kırmızı kan hücrelerinin oluşumuna da yardım eder. Ayrıca göz sağlığı ve görüş yeteneği için de çok önemli bir vitamindir.
Vitamin B2 kaynakları:
Badem
Bira Mayası
Peynir
Tavuk
Sığır eti, böbrek
Buğday
FAYDALARI:
Kanıtlanmış Faydaları:
Besinlerden enerjinin serbest bırakılmasında rol oynar.A vitamini ile birlikte kullanıldığında solunum, sindirim, dolaşım ve boşaltım sisteminin mukozasının sağlıklı olmasını sağlar. Sinir sistemi, deri ve gözleri korur. Normal büyüme ve gelişmeye yardımcı olur. Enfeksiyon, alkolizm, yanık, mide ve karaciğer hastalıkları tedavisine yardımcı olur.Antioksidan aktivitesinde gerekli olan Glutation un rejenerasyonunda gereklidir. Migren, katarakt, orak hücreli anemi tedavisinde kullanılır.
Vücut dokularının nefes alması için gerekli flavin mononucleotide ve flavin adenine dinucleotide adlı iki koenzimin bir parçası gibi davranır. Vitamin ve
minerallerdeki piridoxin i harekete geçirir.

Kanıtlanmamış faydaları:
Çeşitli göz hastalıklarını, deri hastalıklarını tedavi ederler.Kansere karşı önleyici olduğu iddia edilmektedir. Vücudun normal gelişimini arttırırlar. Kısırlıkta faydalı olduğu sanılmaktadır. Stresi engellerler. Görme duyusunu güçlendirir.

Kimler kullanmalıdır:

Yetersiz kalorili diyet alanlar, beslenme bozukluğu olanlar veya kalori ihtiyacı artmış kişiler.
Gebe veya emziren kadınlar.
Alkol veya diğer madde bağımlıları.
Kronik hastalığı olanlar, uzun süreli stres altında olanlar, yakın geçmişte operasyon geçirmiş kişiler.
Sporcular ve beden işçileri.
Sindirim sisteminin bir bölümü operasyonla alınmış olanlar.
Ağır yanık veya yaralanması olan hastalar.
Doğum kontrol hapı veya östrojen kullananlar.

Yararlı bilgiler:
B2 vitamini idrarı koyu sarı renge boyayabilir.
İşlenmiş yiyeceklerde B2 vitamini miktarları azalır.
Soda ile birlikte pişirme yiyeceklerdeki B2 vitaminini ortadan kaldırır.
EKSİKLİK BELİRTİLERİ:

Ağız kenarlarında çatlaklar, dil ve dudaklarda iltihaplanmalar.
Işığa duyarlı gözler.
Ciltte kaşıntı.
Sersemlik, uykusuzluk.
Öğrenme güçlüğü.
Gözlerde yanma ve kaşıntı.Kornea hasarı.

Kanıtlanmamış Belirtiler:
Hafif Anemi.
Hafif uyuşukluk hali.
Akne.
Migren tipi başağrıları.
Kas spazmları.
Riboflavin eksikliği ile özofagus kanserleri arasında bir ilişki olduğu öne sürülmektedir.

Günlük Tavsiye Edilen Dozlar:
ÇOCUKLAR
0-6 Ay: 0.4mg
6-12 Ay: 0.5mg
1-3 Yaş: 0.8mg
4-6 Yaş: 1.1mg
7-10 Yaş: 1.2mg
ERKEKLER
11-14 Yaş: 1.5mg
15-18 Yaş: 1.8mg
19-50 Yaş: 1.7mg
51+ Yaş: 1.4mg


KADINLAR
11-50 Yaş: 1.3mg
51+ Yaş: 1.2mg
Hamileler: 1.6mg
Emzirenlerde (ilk 6 Ay): 1.8mg
(ikinci 6 Ay) 1.7 mg
Herhangi bir B vitaminine karşı allerjik kişilerde, kronik böbrek hastalıklarında kullanılmamalıdır.

Gebeler ve emzirenler doktorlarının tavsiye ettiği şekilde kullanmalıdır.

B-2 Fazlalığı:
İdrar renginde koyulaşma.
Bulantı, kusma.


NİASİN / NİASİNAMİD :
Vitamin B-3 olarak da bilinir ve suda çözünür. Yağ,protein ve karbonhidratların enerjiye dönüştürülmesinde rol oynar. Beyin fonksiyonları,sağlıklı cildin korunması ve sindirim sistemi için önemli bir vitamindir.
B3 vitamini kan dolaşımını düzenler, sağlıklı bir deri sağlar ve santral sinir sisteminin çalışmasına yardımcı olur. Beyin ve hafızanın ileri fonksiyonlarını denetlemesinden dolayı şizofreni ve diğer zihinsel hastalıklarda tedavi edici rol oynar. Son olarak yeterli B3 düzeyleri insülin ile estrojen, progesteron ve testesteron gibi cinsiyet hormonlarının sentezi için hayati rol oynamaktadır.

B3 vitamini eksikliğinde Pellegra adı verilen ve sinir sisteminde fonksiyon bozukluğu, mide barsak sistemi bozukluğu, ishal, zihin bulanıklığı, depresyon, ve ağır dermatit ve çeşitli cilt lezyonları ile karakterize bir hastalık
oluşur. Son zamanlarda kan kolesterolunu ve trigliseritini yan etki olmadan emniyetle düşürebildiği için doktorlar tarafından bu amaçla sıklıkla kullanılmaktadır. Ancak B3 vitamininin kullanımında doz ayarlaması mutlaka doktor tarafından yapılmalıdır.

Yüksek miktarlarda alınan B3 vitamini doğal bir allerjik reaksiyon olan ciltte kızarmalara neden olabilir. Bu kızarmalar yanma, kaşıntı ve ağrı ile beraber olabilir. Genellikle yüz, kollar ve göğüse yayılır.Genellikle zararsızdır ve 20 dakika ile bir saat arasında kendiliğinden geçer.Bir bardak su içilmeside yardımcı olacaktır.

Gebelikte B3 vitamini dikkatle kullanılmalıdır. Yüksek dozlarda saf nikotinik asit mide ülserleri, gut, glokom diabet ve karaciğer hastalıklarında sağlık problemlerini arttırabilirler. Günde 1.000 mg ın üzerindeki dozlar için doktora tekrar danışmak gereklidir.
B3 vitamini içeren doğal yiyecekler sığır eti, brokoli, karnabahar, havuç, peynir, mısır unu, yumurta,balık, süt, patates ve domatestir

VİTAMİN B-6 (PRİDOKSİN) :
Suda çözünen bu vitamin diş ve dişeti sağlığının korunması,kan hücreleri,sinir sistemi fonksiyonlarının sağlıklı işlemesi için gereklidir. Vitamin B-6'nın yağlar,proteinler ve karbonhidratlardaki enerjinin vücutta kullanılabilir hale getirilmesinde çok büyük önemi vardır. Vücut sağlığı için gerekli esansiyel vitaminlerden biridir. Antikorların oluşumuna yardımcı olarak vücudun korunmasını sağlar. Aynı zamanda vücuttaki sodyum ve potasyumun dengede kalmasını sağlar.

Vücutta diğer birçok vitaminden daha fazla hayati fonksiyonları destekleyici rol oynar. Karbonhidrat, yağ ve protein metabolizmasında yer alır. Hormonlar, kırmızı kan hücreleri, sinir hücreleri, enzimler ve prostoglandinlerin oluşumunda rol oynarlar. Ayrıca B6 vitamini iştahımızı, ağrıya karşı duyarlılığımızı, uyku düzenimizi, ruh durumumuzu etkileyen serotonin adlı maddenin yapımında da etkili olmaktadır.B6 vitamini eksikliğinde ani uykusuzluk ve santral sinir sisteminin çalışmasında bozukluklar oluşmaktadır.
B6 vitamini bağışıklık sistemini güçlendirir, kolesterol birikimine engel olarak kalbi korur, böbrek taşı oluşumunu engeller. karpal tunel sendromu, adet öncesi gerginlik sendromu, artritler, allerjiler , geceleri oluşan bacak kramplarının tedavisinde de kullanılır.
Vitamin B6 eksikliği belirtileri:
Depresyon, kusma, anemi (kansızlık), böbrek taşları, dermatitler, uyuşukluk, bağışıklık sisteminin zayıflamasına bağlı olarak sık hastalanma gibi beleirtileri olabilir. Yeni doğanlarda B& vitamini eksikliğine bağlı olarak aşırı sinirlilik, huysuzluk; bazende kasılma nöbetleri görülebilir.
Ek vitamin B6 bulantı, sabah kusmaları ve depresyon tedavisinde kullanılabilir.
Başlıca Vitamin B6 kaynakları arasında muz, avakado, tavuk eti, patates, ıspanak, bezelye, bira mayası, havuç, yumurta, balık ve bütün hububatlar gelmektedir.
Önerilen günlük doz 2 mg dır.
Vitamin B6 zehirlenme yapabilen ender vitaminlerdendir. Günlük 500 mg a kadar güvenli olabilir ancak günlük 2 gr lık dozla sinir sisteminde geriye dönüşü olmayan bozukluklar ortaya çıkabilmektedir. Ayrıca beyinde L-Dopa nın etkisini azaltabildiğinden L-Dopa tedavisi gören parkinson hastalarında kullanılmamalıdır.


BİOTİN :
Suda çözünen bu vitamin cild ve dolaşım sisteminin sağlığı için gereklidir. Yağların ve proteinlerin yıkımı için de gerekli olan bir vitamindir. Sağlıklı saçın gelişiminde önemli bir rol oynar. Sağlıklı bir beslenmede yer alması gereken esansiyel bir vitamindir ve diğer B-grubu vitaminleri ile birlikte çalışır. Cildin sağlıklı kalabilmesi biotin miktarına bağlıdır.

VİTAMİN B-12 (SİYANOKOBALAMİN) :
Vücuttaki en önemli rolü kırmızı kan hücrelerinin gelişmesi ve çoğalmasında etkili olmasıdır. Özellikle sinir sistemi fonksiyonlarının devamı için gereklidir. Diğer B-grubu vitaminleri gibi Vitamin B-12 de yağ,protein ve karbonhidratların enerjiye dönüştürülmesinde etkilidir. Bu esansiyel vitamin aynı zamanda konsantrasyon,denge ve hafıza için de çok önemlidir.
Vitamin B12 hayvansal gıdalarda bulunur.Karbonhidratlar, protein ve yağların işleme tabi tutulması için gereklidir. Özellikle sinir hücrelerinin büyümesi ve tüm hücrelerin tamirinde önemli rol oynamaktadır.Protein oluşumunda aminoasitlerin işlevinde rol oynamaktadır. Folic asit ile bileşimi sinir hücrelerinin kılıflarının korunabilmesi ve DNA sentezi için gereklidir; sinir iletilerini kolaylaştırır.
B12 vitamini ince barsaklarda emilir. Diyetle yetersiz alınım, bazı hastalıklar sebebi ile ince barsaklardan yetersiz emilim B12 vitamin eksikliğini oluşturur.
Hafif derecede B12 eksikliği çok sık görülür. Uyuşukluk, unutkanlık, sabahları yataktan yorgun kalkma gibi belirtiler verir.
Ağır vitamin B12 eksikliğinde ise sinir fonksiyonlarının bozulduğu kronik hastalıklar ortaya çıkmaktadır. alıcı sinir harabiyetine yol açabilir.
Yaş ilerledikçe vitamin B12 eksikliğinin görülme sıklığı artmaktadır. Araştırmalar 65 yaşın üstündeki kişilerin yaklaşık % 40 ında vitamin B12 eksikliği olduğunu göstermektedir. Bu yaşlarda görülen bazı zihinsel bozukluklar ve depresyonun bu nedenle oluşabileceği düşünülmektedir. Alzheimer hastalığına benzer belirtiler verebilir ve eksiklik uzun yıllar sürerse zihinsel bozulma geriye dönüşümsüz hale gelebilir.
Asetilkolin üretimini arttırdığı ve beyinde sinir iletimini düzenlediği için Alzheimer hastalığında koruyucu rolü olabileceği düşünülmektedir.
Folik asit ile birlikte doğum defektlerini önlemekte önemli rol oynar. Yine folik asit ve B6 vitamini ile birlikte kalp hastalıklarını ve damar tıkanıklığını önleyici rol oynamaktadır.
Çocuklarda görülen astımların, depresyonun, şeker hastalığına bağlı nöropatilerin, düşük sperm sayısı ve spermlerdeki hareket yetersizliğinin tedavisinde de B12 vitamini kullanılmaktadır.
HIV pozitif kişilerin % 35 inde vitamin B12 eksikliği olduğu bulunmuştur. Yararı tam olarak kanıtlanamasa da AİDS tedavisinde vitamin B12 eklenmektedir.
Vitamin B12 Kaynakları:
Dana eti, dana karaciğeri,böbrek,süt ve süt ürünleri, peynir, yumurta, midye, dil balığı, ringa balığı, uskumru, sardalya B12 vitamini içeren yiyeceklerdir. Sebzelerde ise B12 vitamini bulunmaz.
Vitamin B12 nin kanıtlanmış yararları:
• Normal büyüme gelişmede olumlu rol oynar.
• Sinir hasarlarında tedavi edici rol oynar.
• Pernisiyöz anemi tedavisinde kullanılır.
• Mide barsak sisteminin bir kısmı cerrahi olarak çıkartılmış hastalarda oluşabilecek B12 vitamin eksikliğine bağlı belirtileri önler.
• Vejeteryanlarda ve birtakım emilim bozukluğu olan hastalarda oluşabilecek B12 vitamin eksikliğine bağlı belirtileri önler.
• Bağışıklık sistemini ve sinir sistemini güçlendirir.
Vitamin B12 nin kanıtlanmamış ancak olası yararları:
• Akıl ve sinir hastalıklarında faydalı olabilir.
• Mikrobik hastalıklara karşı direnci arttırır.
• İştahı arttırır.
• Ortalamanın altındaki boy uzunluklarında yararlıdır.
• Öğrenme ve bellek kapasitesini geliştirir.
• Enerjiyi arttırır.

VİTAMİN C (ASKORBİK ASİD) :
Suda çözünen ve vücut sağlığı için gerekli olan esansiyel vitaminlerden biridir. Koruyucu vitamin olan Vitamin C; hücreleri korur ve dokuların dış etkenlerden zarar görmesine engel olur. Vitamin C vücudun enfeksiyonlara karşı direncini arttırır. Aynı zamanda yaraların iyileşmesi, diş ve dişeti sağlığı için de önemlidir. Vitamin C kan damarlarını güçlendirir.Vücudun tüm organlarının ve salgı bezlerinin fonksiyonlarını sağlıklı bir şekilde sürdürebilmeleri için Vitamin C gereklidir. Sigara içen,stres altında olan,alkol kullanan ve ileri yaştaki insanlar daha yüksek oranda Vitamin C'ye ihtiyaç duyarlar.

VİTAMİN K :
Yağda çözünen bu vitamin kanamaya karşı etkilidir. Yoğurt,yumurta ve lifli yeşil sebzelerde bulunur. Kanı pıhtılaştırıcı faktörlerin oluşumu için gereklidir. Böylece iç kanama doğal olarak kontrol edilebilir.
Vücuttaki Fonksiyonları
• Kan pıhtılaşmasını sağlar.
• Bazı çalışmalar özellikle yaşlılarda kemkleri güçlendirdiğini göstermektedir.
• Pıhtılaşmada ve kemik yapımında kalsiyum'a yardımcıdır.
Eksiklik Belirtileri
Kontrolsuz kanamalara neden olan K vitamini eksikliği malabsorbsiyon hastaları hariç ender görülür.Doğumdan sonraki ilk 3-5 gün içerisinde barsak florası henüz tam gelişmemiş olduğundan K vitamini eksikliği vardır.
Günlük Vitamin K ihtiyacı:
Genellikle sebzelerle alınan günlük 60-85 mg. herhangi bir eklemeye gerek kalmadan yeterli olmaktadır

VİTAMİN D :
Yağda çözünen bu vitamin " Güneş Vitamini " olarak bilinir. Kalsiyum ve fosfor absorbsiyonunu arttırarak kemikleri ve dişleri güçlendirir. Vitamin D beslenme ve güneşten sağlanan gerçek bir kazançtır. Vitamin A ile birlikte çalışır. Sağlıklı kemik ve dişler için gereklidir. Özellikle büyüme çağındaki çocukların Vitamin D'ye olan ihtiyaçları çok fazladır. Aynı zamanda Vitamin C ile de birlikte çalışır. Sinir sisteminin çalışması,kalp ve kandaki Vitamin D miktarına bağlıdır.
Vücuttaki Fonksiyonları
• İnce barsaklardan kalsiyum ve fosforun emilimini düzenleyerek kemik büyümesi, sertleşmesi ve tamiri üzerinde etkili olur.
• Raşitizmi önler
• Böbrek hastalıklarında düşük kan kalsiyumu seviyesini düzenler.
• Postoperatif kas kasılmalarını önler.
• Kalsiyumla birlikte kemik gelişimini kontrol eder.
• Bebekler ve çocuklarda kemik ve dişlerin normal gelişme ve büyümesini sağlar.
Henüz kanıtlanmamış olası etkileri:
Artrit, yaşlanma belirtileri ,sivilce,alkolizm, kistik fibrozis uçuk ve herpes zoster tedavisi, kolon kanserinin önlenmesi.
Vitamin D alınımına dikkat edilmesi gereken durumlar:
• Güneş ışığı bakımından yetersiz bölgelerde yaşayan çocuklar.
• Yetersiz gıda alan ve fazla kalori yakan kişiler
• 55 yaşın üzerindekiler, özellikle menapoz sonrası kadınlar.
• Emziren ve hamile kadınlar.
• Alkol veya uyuşturucu kullananlar.
• Kronik hastalığı olanlar, uzun süredir stress altında olanlar, yakın geçmişte ameliyat geçirmiş olanlar.
• Mide-barsak kanalının bir kısmı ameliyat ile alınmış olanlar.
• Ağır yaralanma ve yanığı olan kişiler.
Eksiklik Belirtileri
• RaşitizmÇocuklarda D vitamini eksikliği ile oluşan hastalık)Çarpık bacaklar, kemik veya eklem yerlerinde deformasyonlar, diş gelişiminde gerilik, kaslarda zayıflık, yorgunluk, bitkinlik.
• Osteomalazi (yetişkinlerde D vitamini eksikliği ile oluşan hastalık) kaburga kemiklerinde,omurganın alt kısmında, leğen kemiğinde, bacaklarda ağrı, kas zayıflığı ve spazmları, çabuk kırılan kemikler.
Aşırılık ve Zehirlenme Belirtileri
• Yüksek kan basıncı
• Mide bulantısı ve kusma
• Düzensiz kalp atışı
• Karın ağrısı
• İştah kaybı
• Zihinsel ve fiziksel gelişme geriliği
• Damar sertliğine eğilim
• Böbrek hasarları
Günlük Vitamin D ihtiyacı:
Çocuklar Erkek Kadın
0-6 ay: 7,5 mcg 11-18 yaş: 10 mcg 11-18 yaş: 10 mcg
6-12 ay: 10 mcg 19-24 yaş: 10 mcg 19-24 yaş: 10 mcg
1-10 yaş: 10 mcg 25 yaş üstü:5 mcg 25 yaş üstü:5 mcg
Hamileler: 10 mcg
Emzirenler: 10 mcg

VİTAMİN E :
Yağda çözünen bir vitamindir ve vücutta depolanabilir. Bu vitamin sağlığımız için gerekli esansiyel vitaminlerden biridir. Vitamin E sağlıklı dolaşımı ve kırmızı kan hücrelerini destekler ve çevre kirliliğine karşı korur. Kırmızı kan hücrelerini koruyucu etkisi cilt,üreme organları ve kaslar için çok önemlidir. Doğum kontrol hapı alımı,mineral yağlar,alkol,hava kirliliği ve klorlu su içimi vücuttaki Vitamin E miktarını düşürebilir.
Vücuttaki Fonksiyonları
• En iyi Antioksidandır.Hücre zarı ve taşıyıcı moleküllerin lipid kısmını stabilize ederek hücreyi serbest radikaller, ağır metaller, zehirli bileşikler, ilaç ve radyasyonun zararlı etkilerinden korur.
• İmmun sistemin aktivitesi için gereklidir.Timus bezini ve alyuvarları korur.Virütik hastalıklara karşı bağışıklık sistemini geliştirir.
• Göz sağlığı için hayati önem taşır.Retina gelişimi için gereklidir.Serbest radikallerin katarakt yapıcı etkilerini önler.
• Yaşlanmaya karşı koruyucudur.Serbest radikallerin dokular, deri ve kan damarlarında oluşturduğu dejenaratif etkiyi önler.Yaşlanmayla ortaya çıkan hafıza kayıplarını da önleyici etkisi vardır.
Eksiklik Belirtileri
• Çocuklarda hemolitik anemi ve göz bozuklukları
• Yetişkinlerde Dengesiz yürüme, konsantrasyon bozukluğu, düşük tiroid hormonu seviyesi, sinir harabiyeti, uyuşukluk, anemi, bağışıklık sisteminde zayıflama.
• E vitamini eksikliğinde kalp hastalıkları ve kanser riski artmıştır.

Günlük Vitamin E ihtiyacı:
Çocuklar Erkek Kadın
0-12 ay: 3-4 mg 18 yaş üstü:10 mg 18 yaş üstü: 8 mg
1-7 yaş: 6-7 mg Hamileler: 2 mg
11-18 yaş: 8 mg Emzirenler: 3 mg

FOLİK ASİD :
B-grubu vitaminlerinden biridir. Kırmızı kan hücrelerinin oluşumu ve proteinlerin enerjiye dönüştürülmesi için gerekli olan önemli bir vitamindir. Folik asid hücrelerin büyümesi ve bölünmesi için gereklidir.Yaraların iyileşme prosesi ve sindirim sistemi fonksiyonlarının devam etmesi vücuttaki Folik asid miktarına bağıdır.

İNOSİTOL :
Yağın parçalanması,beyin hücrelerinin beslenmesi,yağ ve kolesterol metabolizması için önemlidir. Sağlıklı saç gelişiminde büyük rol oynar.
PABA (Para-Aminobenzoik Asid) :
Suda çözünür ve proteinlerin yıkımı için önemlidir. Güneş ışınlarına karşı koruma sağlayıcı özelliğiyle cildin sağlıklı ve pürüzsüz kalabilmesi için gereklidir. PABA aynı zamanda folik asid oluşumuna yardım eder. Cildi güneş ışınlarından koruyucu losyonlarda güneş yanığına karşı koruyucu faktör olarak kullanılır.

PANTOTENİK ASİD B5 Vitamini)
Beslenmede önemli bir yeri olan B-grubu vitaminlerinden biridir. Yağ, karbonhidrat ve proteinlerin kullanılabilir enerjiye dönüşmesine yardım eder. Adrenal bezlerinin ve sindirim sisteminin çalışması Pantotenik asid miktarına bağlıdır. Hücre büyümesi ve bölünmesi için önemlidir.
Pantotenik asit karbonhidratlar, yağlar ve proteinlerin enerjiye çevrilmesinde bir katalizör olarak hayati rol oynayan Koenzim A nın üretiminde zorunlu bir parçadır. Asetilkolin gibi sinir iletimini sağlayan maddelerin üretimine katılır. Çeşitli böbrek üstü bezi hormonları, steroidler ve kortizonun oluşumunda hayati rol oynadığı için antistres vitamini olarak da tanımlanır. Depresyonla savaşmakta olan faydasının yanı sıra mide barsak sisteminin normal çalışmasına yardımcı olur; kolesterol, D vitamini, kırmızı kan hücreleri ve antikorların üretimi için gereklidir.
Kanıtlanmış Yararları:
• Normal büyüme ve gelişmeyi destekler.
• Yiyeceklerin enerjiye dönüştürülmesine yardım eder.
• Birçok vücut materyalinin sentezine yardımcı olur.
• Böbrek üstü bezinin fonksiyonunu destekler,
• Enerji metabolizmasında gereklidir.
Kanıtlanmamış Yararları:
• Yara iyileşmesini uyarır.
• Stresi yatıştırır.Depresyon tedavisinde yararlıdır.
• Alerjilerin tedavisinde yararlıdır.
• Alkolizm, karaciğer sirozu tedavisinde yararlıdır.
• Kabızlık tedavisinde yararlıdır.
• Yorgunluğun giderilmesinde yararlıdır.
• Mide ülserlerinde yararlıdır.
• Osteoartrit, Romatoid artrit tedavisinde yararlıdır.
B5 vitamini açısından zengin besinler:
Dana eti, karaciğer, balık, tavuk, yumurta, peynir, fasülye, tüm tahıllar, hububatlar, karnabahar, bezelye, avakado, patates, mısır, kuru yemişler de bolca bulunur.
B5 Vitamini eksikliği:
Direkt olarak B5 vitamini eksikliğine bağlı insanlarda oluşan hiçbir hastalık belirtilmemiştir. Bunun sebebi her türlü besinde bolca bulunmasıdır.
Ancak B5 vitamini eksikliğine bağlı bazı belirtilerin oluşabileceği kanıtlanmasa da varsayılmaktadır. Bunlar:
• Sinir harabiyetleri
• Solunum problemleri
• Cilt problemleri
• Artrit
• Alerji
• Doğumsal bozukluklar
• Zihinsel yorgunluk
• Baş ağrısı
• Uyku bozukluğu
• Kas spazmları, kramplar
Alınması gereken miktar:
Günlük alınması gereken sabit miktar:10-1000 mg dır.
Alınması gereken en az günlük miktarlar:
• 0-6 aylık 2mg/gün
• 6 ay-3 yaş 3mg/gün
• 4-6 yaş 3-4mg/gün
• 7-9 yaş 4-5mg/gün
• 10yaş ve üstü 4-7mg/gün dür.
• Hamilelik ve emzirmede gereksinim 1/3 oranında artabilir.
Genellikle bu miktarlar günlük besinlerle fazlası ile karşılanır.
Günlük 10-20 gr gibi çok yüksek dozlarda alınması ile ishal ve su kaybı oluşabilir

ESTER-C :

Ester-C InterCal Corp. tarafından geliştirilmiş patentli ve özel bir C vitaminin' dir.
Ester-C'nin diğer C vitaminlerinden farkı nedir ?
Normal C vitaminleri gibi asidik değildir. Özel bir prosesle nötralize edilmiştir, yüksek dozlarda bile midede ekşime yapmaz. Normal C vitaminlerinde bulunmayan ve etkiyi arttıran aktif metabolitler (Ca-L-Threonate ve Ca-Ascorbate) ihtiva eder. Bu nedenle bioyararlanımı tamdır. Vücut alınan Vitamin C'den %100'e yakın faydalanır.
* Ester-C hücrelerde maksimum konsantrasyon sağlar. Bu nedenle daha faydalı ve daha uzun süreli etki gösterir.
* Emilimi normal C vitamininden 2 kat daha hızlı ve yüksektir. Bunun sebebi ihtiva ettiği metabolitlerdir.
* Beyaz kan hücrelerini normal C vitamininden 4 kez daha fazla arttırır.
* Emilimi yüksek olmasına rağmen,atılımı azdır. Çünkü tamamına yakını vücutta kullanılır.
* Ester-C aktif metabolitleri sayesinde daha fazla antioksidan özellik gösterir.


MİNERALLER :

Doğada bulunan bütün minerallerin vücudumuzda da olduğunu biliyor musunuz ? İşte bu, onların ne kadar önemli ve sürekli tedarik edilmesi gereken maddeler olduğunu gösterir. Mineraller sağlıklı yaşam için gereklidir. Onlar olmadan vücut yaşaması için gerekli fonksiyonları sağlıklı bir şekilde sürdüremez. Mineraller vücudun kendi kendine oluşturamadığı inorganik maddelerdir. Sağlığımız için çok önemli olan 15'ten fazla sayıda mineral vardır. Mineraller çoğunlukla vitaminlerle birlikte çalışarak vitaminlerin en fazla ihtiyaç duyulan bölgeye ulaşmalarını sağlarlar. Vitaminler de mineraller için aynı şekilde çalışır. Minerraller hücre korunması ve sağlıklı diş,kemik,cilt yapısı için önemlidir. Mineraller aynı zamanda kan basıncı,kalp ritmi,kas fonksiyonları, vücuttaki sıvı dengesinin muhafazası,üreme ve daha pek çok fonksiyonda önemli rol oynarlar. Bilimsel çalışmalar göstermiştir ki, mineral kaybı ve eksikliği sağlığımızı direkt olarak etkiler.

KALSİYUM :
Sağlıklı vücut yapısı için gerekli önemli minerallerden biridir. Bu mineral büyük oranda vücudumuzdaki kemiklerde bulunur. Eksikliği yüksek oranlara vardığında diş ve sırtta ağrılar,kemiklerde zayıflama, çatlama ve kolay kırılma görülür. Vücuttaki kalsiyum miktarı sadece kemikler için önemli değildir. Aynı zamanda vücuttaki bütün fonksiyonlarda görev alır.Özellikle vücuttaki demirin kullanımı ve alınan gıdaların hücre zarından geçebilmesi için gerekli olan bir mineraldir. Stres,egzersiz yetersizliği,aspirin,mineral yağ,fazla yağ alımı ve diğer faktörler nedeniyle vücuttaki kalsiyum miktarı azalır.

BAKIR :
Karaciğerde depolanan önemli eser minerallerden biridir. Vücut dokusunun yeniden oluşması için gerekli enzimlerin hayati komponentidir. Hemoglobine bağlı demirin korunması ve Vitamin C'nin kullanımı için gereklidir. Beyin sinirlerimiz ve bağ dokusu için bakır miktarı önemlidir.

KROM :
Vücuttaki basit şekerin parçalanmasında rol oynar. İnsülin oluşumuna, kandaki şeker ve kolesterol düzeyinin kontrolüne yardım eder. Krom; vücuttaki enzim ve hormonlar için çok önemlidir.

İYOD :
Tiroid bezlerinin içeriğinde yer alır. Tiroid ve tiroid kontrol mekanizmasında,zihinsel fonksiyonlarda,enerji ve kilo almada önemli bir rol oynar.

DEMİR :
Vücut için gerekli esansiyel minerallerden biridir. Hemoglobin (kırmızı kan hücresi),miyoglobin (kas pigmenti) ve enzim üretimi için gereklidir. Vücuttaki demirin sadece %8'i kan damarlarından absorblanır. Demir vücutta büyümeye yardım eder,yorgunluğa karşı ve hastalıklardan korunmada kullanılır. Demir özellikle kadınlar için daha önemlidir. Çünkü kadınlar 1 ay içinde erkeklerin kaybettiklerinden 2 kat daha çok miktarda demir kaybederler. Bugün demir kadınlarda eksikliği en çok görülen mineraldir. Ayrıca demir, vücuttaki B-grubu vitaminlerinin kullanımını arttırır.

MAGNEZYUM :
Sinir sisteminin ve kasların gevşemesini sağlayan mineraldir. Sakinleşmeye yardımcı olduğu için " Anti-stres Minerali " olarak bilinir. Magnezyum kandaki şekerin enerjiye dönüştürülmesinde önemli bir rol alır. Bu hayati mineral vücudumuzun Vitamin C,kalsiyum,fosfor,sodyum ve potasyum'u daha etkili bir şekilde kullanabilmesi için gereklidir. Magnezyum sağlıklı dişler ve sindirim sisteminin rahatlığı için gereklidir.

MANGANEZ :
Mağnezyum sinir sistemi,beyin ve kasların beslenmesi için gereklidir. Vücudun tüm dokularında bulunur. protein,yağ ve karbonhidratın kullanılabilir hale gelmesine yardımcı olan uyarıcı enzimleri aktive ederek çalışır. Vitamin B-1 ve Kolinle birlikte çalışarak sindirime yardımcı olur. Hem kadın hem de erkeklerde üreme sistemi için çok önemlidir.


FOSFOR :
Sadece fizyolojik kimyasal reaksiyonlarda yer almakla kalmaz,aynı zamanda vücuttaki bütün hücrelerde bulunur. Normal kemik ve diş yapısı,kalp düzeni ve normal böbrek fonksiyonları için gereklidir. Vitamin D ve Kalsiyum; Fosfor'un işlevini sürdürmesine yardımcı olur. Fosfor olmadan B-grubu vitaminleri ve niasin absorblanamaz.

POTASYUM :
Hayati minerallerden biridir. Vücuttaki potasyumun %98'i hücre duvarlarının içinde bulunur. Potasyum, sodyumla birlikte vücuttaki su dengesinin sağlanmasına yardımcı olur ve gıdaların hücre içine geçişini sağlar. Potasyumun önemli görevlerinden biri de sinir sistemindeki mesajları iletmesidir. Beyne oksijenin gönderilmesi beyin için önemlidir. Her gün bu mineral vücutta kullanılır ve tekrar yeri doldurulur. Kalbimiz ve vücuttaki diğer kaslarımızın sağlıklı yapısını koruması potasyuma bağlıdır. Fazla şeker,diüretikler, laksatifler,fazla tuz,alkol ve stres bu mineralle birlikte vücuttan atılır.

SELENYUM :
Vitamin E ile birlikte antioksidan ve hücre koruyucusu olarak çalışır. Erken yaşlanma ve dokuların oksidasyon nedeniyle zarar görmesini engeller. Erkeklerin selenyuma kadınlardan daha çok ihtiyaç duydukları düşünülür. Erkeklerde bulunan selenyumun yarısı üreme sisteminde bulunur. Selenyum dokuların elastikiyetinin korunması için önemlidir.

SODYUM :
Bu mineral sinir ve kas fonksiyonlarının devamı için çok önemlidir. Asıl görevi sıvı pompalanmasını sağlamak ve gıdaların hücre zarından geçişini sağlamaktır. Bol miktarda sodyum yüksek kan basıncına katkıda bulunur.

KÜKÜRT :
Sağlıklı saç,cilt ve tırnaklar için gereklidir. Oksijen dengesinin muhafazasına yardımcı olur,bu da beyin fonksiyonları için çok önemlidir. Sülfür aynı zamanda B-grubu vitaminlerinin işlevlerini yerine getirmesine ve karaciğerde safranın salgılanmasına yardımcı olur.

ÇİNKO :
Bu esansiyel mineral vücutta herşey için gereklidir. Vücudun sağlıklı bir yapıda tutulması için herşeyi harekete geçiren bir kıvılcım gibi çalışır. Vücuttaki pek çok fonksiyonda görev alır. RNA ve DNA oluşumu ve proteinlerin enerjiye dönüştürülmesi için çok önemlidir. Vücuttaki her hücrede Çinko vardır. Zihinsel fonksiyonlarda,vücudun kendi kendini iyileştirmesi ve yenilemesi gereken durumlarda,kanın stabilizasyonunda, vücuttaki alkali dengesinin muhafazasında önemli roller üstlenir. Bu mineralin varlığına ihtiyaç duyan organlar; kalp,beyin ve üreme sistemidir. Yemeklerin pişirilme yöntemleri,stres, diüretiklerin kullanımı,alkol alımı ve diğer faktörlerle vücuttaki çinko oranı azalır.

BORON :
Vücudumuzdaki ve kemiklerdeki kalsiyum,magnezyum ve fosforun muhafazası için gerekli olan bir mineraldir. Boron bu üç mineralin vücutta maksimum şekilde kullanılması ve muhafazasını sağlayan yardımcı mineraldir.